فرهنگ مصرف در سفر حج صفحه 6

است. (1) «تبذیر» به معنای پاشیدن دانه است، اما تنها درباره کار انسانی به کار می‌رود که اموالش را غیر منطقی و مفسدانه مصرف می‌کند و معادل آن در فارسی امروز «ریخت‌وپاش» یا «ولخرجی» است؛ بنابراین، صرف مال اندک نیز در غیر موردش تبذیر است ولی صرف مال بسیار در موردش تبذیر نیست.

امام صادق(ع) در پاسخ به پرسشی درباره آیه(و لا تُبذِّرْ تَبذیراً) فرمود:

کسی که در غیر راه اطاعت فرمان خدا مالی انفاق کند، تبذیرکننده است و کسی که در راه خدا انفاق کند، میانه‌رو است. (2) بنابراین، اسراف کمابیش در معنای تبذیر به کار می‌رود، اما اسراف، زیاده‌روی در مصرف و تبذیر، از میان بردن(اتلاف) مال است. هم‌چنین اسراف درباره همه رفتارهای آدمی وتبذیر تنها درباره کارهای مالی او به کار می‌رود.

2. نکوهش اسراف و تبذیر در قرآن و سنت‌

گاهی اسراف و تبذیر در یک معنا به کار می‌روند.