- 1. طرح موضوع 1
- فصل اول: کلیات 1
- 2. ضرورت پژوهش 2
- 3. پیشینه پژوهش 3
- 6. پرسش های اصلی 4
- 4. اهداف اصلی و فرعی پژوهش 4
- 7. پرسش های فرعی 4
- 5. فرضیه پژوهش 4
- الف) اسراف 5
- 9. مفهوم شناسی پژوهش 5
- 8. کاربرد های رسانه ای پژوهش 5
- ب) تبذیر 6
- ج) إقتار 6
- د) بخل 7
- ه_) مصرف 7
- و) اصلاح 8
- ز) الگو 8
- 1. تحلیل تاریخی مصرف گرایی در جهان 9
- فصل دوم: تحلیل تاریخی مصرف گرایی در جهان و ایران 9
- اشاره 11
- 2. تحلیل تاریخی مصرف گرایی در ایران 11
- الف) اقتصادی 12
- ب) اجتماعی 15
- فصل سوم: نظرسنجی های مربوط به مصرف گرایی 23
- فصل چهارم: نظریه های مربوط به الگوی مصرف 32
- الف) مصرف همراه با نام خدا 41
- ب) مصرف همراه با تقوا 41
- 1. شرایط مصرف 41
- فصل پنجم: نگاه قرآن و احادیث به مصرف گرایی 41
- اشاره 41
- ج) مصرف همراه با عمل صالح 42
- د) مصرف همراه با شکر 42
- ه_) مصرف همراه با ادای حقوق 42
- و) مصرف همراه با آمرزش خواهی 43
- ز) مصرف همراه با اطعام فقیر 43
- ح) مصرف بدون فساد و سرکشی 43
- ط) مصرف بدون پیروی از شیطان 44
- ی) مصرف بدون طغیان 44
- ک) مصرف بدون اسراف 44
- اشاره 44
- 2. انواع مصرف 44
- اشاره 45
- یک _ نفقه 45
- دو _ کفاره 45
- الف) مصارف واجب 45
- چهار_ زکات 46
- سه _ خمس 46
- ب) مصارف مستحب 46
- پنج _ قربانی 46
- ج) مصارف حرام 47
- الف) واژه «اسراف» در قرآن 48
- یک _ اسراف در مال 48
- 3. اسراف در قرآن 48
- ب) دسته بندی آیات اسراف 48
- 1. قصاص بیش از اندازه در قتل 50
- دو _ اسراف در رفتار 50
- 2. استفاده نادرست از اعضای تناسلی 50
- اشاره 50
- الف) نشانه های اسراف کار 51
- 4. اسراف در روایات 51
- ب) مصداق های اسراف 51
- اشاره 51
- چهار_ اسراف در نان 52
- پنج _ اسراف در لباس 52
- یک _ اسراف در آب وضو 52
- دو_ اسراف در بیت المال 52
- سه _ اسراف در هسته خرما 52
- هفت _ اسراف در چراغ 53
- ده _ اسراف در انفاق 53
- شش _ اسراف در عبادت 53
- نه _ اسراف در شنیدن 53
- هشت _ اسراف در نوشتن 53
- یازده _ اسراف در مرکب 54
- چهارده _ اسراف در مسکن 54
- سیزده _ اسراف در برپایی مجالس 54
- دوازده _ اسراف در خوردن وآشامیدن 54
- پانزده _ اسراف در خوابیدن 54
- 5. معیار اسراف 55
- شانزده _ اسراف در راه رفتن 55
- هجده _ اسراف در کلام (گفتار) 55
- هفده _ اسراف در بستر و فراش 55
- اشاره 55
- الف) معیار شرعی 56
- اشاره 56
- دو _ کار خیر 57
- سه _ اصلاح و سلامتی بدن 57
- یک _ حج و عمره 57
- چهار _ بوی خوش 58
- ب) معیار عقلی 58
- ج) معیار عرفی 59
- 6. حکم اسراف 60
- الف) درآمدها 61
- 7. عوامل اسراف 61
- اشاره 61
- ب)تجمّل گرایی 62
- د) فخرفروشی 64
- ج)مصرف گرایی 64
- ه_) پیروی از هوای نفس 66
- و) وسواس 68
- اشاره 68
- یک _ عامل وسواس 69
- سه _ درمان وسوسه 70
- دو _ انواع وسوسه 70
- ز) تقلید 71
- دو _ ستم کاری 72
- سه _ فساد 72
- یک _ حقیر شدن در آخرت 72
- 8. پی آمدهای اسراف 72
- الف) پی آمدهای اخروی 72
- هفت _ برادری با شیطان 73
- پنج _ نزول غضب خدا 73
- چهار _ گرفتاری دوزخ 73
- شش _ محرومیت از هدایت 73
- سه _ هلاکت فرد و جامعه 74
- دو _ نابودی منابع و امکانات طبیعی و خدادادی 74
- یک _ فقر و ورشکستگی 74
- ب) پی آمدهای دنیوی 74
- هفت _ کاهش لذت و مطلوبیت 76
- شش _ وابستگی اقتصادی 76
- پنج _ نابسامانی و ناهنجاری 76
- چهار _ تحمیل هزینه های اضافی بر زندگی 76
- ده _ مریضی 77
- نه _ مستجاب نشدن دعا 77
- هشت _ کاهش برکت 77
- الف) راهکارهای سلبی 77
- اشاره 77
- 9. راهکارهای مبارزه با اسراف 77
- ب) راهکارهای ایجابی 78
- یک _ رعایت شأن 78
- اشاره 78
- دو _ رعایت اقتصاد 79
- سه _ رعایت کفاف 80
- چهار _ رعایت قناعت 82
- پنج _ رعایت عدل 84
- شش _ شکرگزاری 87
- الف) بهره وری از هسته خرما 89
- اشاره 89
- فصل ششم: محورهای برنامه سازی و موضوع های پیرامونی 89
- 1. ایده های برنامه ای 89
- ج) دقت در مصرف بیت المال 90
- محورهای قابل طرح 90
- اشاره 90
- ب) تغییر الگوی اشتغال برای بهره وری بیشتر 90
- محور های قابل طرح 90
- اشاره 90
- محورهای قابل طرح 91
- اشاره 91
- د) پرهیز از اسراف آب 91
- محورهای قابل طرح 92
- اشاره 92
- محورهای قابل طرح 92
- ه_) اسراف در وصیت 92
- اشاره 93
- و) چاره اندیشی برای مصرف ماندگار 93
- محور های قابل طرح 93
- محورهای قابل طرح 93
- اشاره 93
- ز) جلوگیری از رکود ثروت عمومی 93
- محور های قابل طرح 94
- اشاره 94
- ح) پاسخ امام علی علیه السلام و طعنه به بخیلان مال اندوز 94
- اشاره 95
- محورهای قابل طرح 95
- ط) مصرف گرایی هماهنگ با پیشرفت های جامعه 95
- ی) اصلاح الگوی تغذیه 96
- اشاره 96
- ک) توجه به نیازمندان در زمان بلایای طبیعی 97
- اشاره 97
- محورهای قابل طرح 97
- محورهای قابل طرح 97
- ل) برتری دانش بر فضل 97
- اشاره 97
- اشاره 98
- م) ارزش هزینه کردن در راه دانش 98
- محورهای قابل طرح 98
- محورهای قابل طرح 99
- اشاره 99
- ن) مهریه قرآنی 99
- اشاره 100
- س) جلوگیری از خرج کردن در راه گناه 100
- محورهای قابل طرح 100
- یک _ مهریه 101
- چهار_ فرهنگ و الگوی تغذیه در اسلام 101
- سه _ تقسیم وقت در اسلام 101
- 2. برنامه های ترکیبی 101
- اشاره 101
- دو _ نفقه همسر و فرزندان 101
- الف) برنامه خانواده 101
- محورهای قابل طرح 101
- ب) الگوی مصرف در سریال های تلویزیونی ایرانی 102
- هفت _ مسکن 102
- شش _ مهمانی ها 102
- پنج _ آرایش 102
- ج) فرآیند تاریخی تغییر الگوی مصرف در جامعه ایران 103
- سخنان کوتاه از معصومین علیهم السلام در مورد اسراف، قناعت و... 104
- فصل هفتم: آسیب شناسی نمونه فیلم های ساخته شده 108
- فصل هشتم: کتاب شناسی موضوعی 125
- کتابنامه 135
فصل اول: کلیات
1. طرح موضوع
مصرف گرایی، بخش قابل توجهی از زندگی مادی بشر را در بر گرفته و انسان همیشه در حال مصرف کردن مواهب الهی و مادی است که خدای بزرگ به او عطا کرده است. هیچ دوره ای از زندگی بشر یافت نخواهد شد که مصرف گرایی در آن وجود نداشته باشد، بلکه خصلت مصرف گرایی همیشه در نهاد آدمی بوده است و هست و خواهد بود. این خصلت در بعضی زمان ها دست خوش تغییر می شود، به گونه ای که گاهی انسان ها برای دست یافتن به ضروری ترین وسایل لازم (مادی و معنوی) دچار سختی های فراوانی شده اند و در برخی دوره ها نیز آن قدر در نعمت ها و مادیات فرو رفته اند که به انحطاط کشیده شده اند.
انسان چون می خواهد نیازهای خود را برآورده سازد، در پی مصرف-گرایی می رود و حتی حاضر است برای این کار، به حقوق دیگران نیز دست اندازی کند. افلاطون، «عامل جنگ ها را نیاز اقتصادی ملت ها می داند