آیین برنامه سازی درباره «اصلاح الگوی مصرف» صفحه 15

خود را در الگوی مصرف ما به گونه ای باز کرده است که برای برخی مردم، کالاهای ضروری به شمار می آیند.

ب) اجتماعی

اولین بحثی که به آن خواهیم پرداخت، علل اجتماعی گرایش به مادیات و مصرف بالا است. می دانیم که هدف از روابط اجتماعی، ارضای نیازهاست. بر اساس نظریه ماسلو (1) انسان دارای پنج دسته نیاز فطری است:

«1. نیازهای جسمی؛ (2)

2. نیاز به ایمنی؛ (3)

3. نیاز به روابط اجتماعی و محبت؛ (4)

4. نیاز به تایید و احترام؛ (5)

5. نیاز به خویشتن یابی. (6)

البته در هر یک از این دسته ها، تعدادی از نیازهای شبیه و نزدیک به هم جای می گیرند. مثلاً در دسته چهارم، نیاز به احترام، نیاز به قدرشناسی، حفظ آبرو و غرور، کسب ارزش و منزلت نیز جای می گیرد». (7)

اولین نکته ای که درباره نیازها باید یادآور شد، این است که نیازهای معنوی از جمله نیاز به احترام، از نیازهای جسمی مانند نیاز به غذا، بسیار قوی تر هستند؛ زیرا نیازهای جسمی، اشباع پذیرند، ولی نیازهای معنوی،

1- Maslow.
2- .. Physiological Needs.
3- Security, Safety.
4- Afliliation , Love.
5- Recognition , Esteen.
6- Self Actualization.
7- فرامرز رفیع پور، آناتومی جامعه، ص 41.