آیین برنامه سازی درباره «اصلاح الگوی مصرف» صفحه 51

از آیه بالا فهمیده می شود هرگونه استفاده غیر از مورد بالا در اعضای تناسلی، از مصداق های اسراف در شهوت است.

4. اسراف در روایات

الف) نشانه های اسراف کار

امام صادق علیه السلام فرمود:

لِلْمُسْرِفِ ثَلاثُ عَلاماتٍ یَشْتری مَا لَیْسَ لَهُ وَیَلْبِسُ مَا لَیْسَ لَهُ وَ یَأْکُلُ ما لَیْسَ لَهُ. (1)

اسراف کار سه نشانه دارد: آنچه را برای او نیست، می خرد و آنچه را برای او نیست، می پوشد و آنچه را متعلق به او نیست، می خورد.

اسراف کار مؤمن نیست؛ چون اسراف، افساد است و فساد با ایمان سازگاری ندارد. حضرت علی علیه السلام برای انسان مؤمن در مقوله اسراف (مالی و گفتاری) سه صفت نقل می کند به این صورت که «مؤمن بخشش می کند بدون اسراف و جز سخن درست نمی گوید و جز لباس اقتصاد نمی پوشد»؛ یعنی مؤمن، در همه احوال، چه مادی و چه معنوی میانه-روست. (2)

ب) مصداق های اسراف

اشاره

یکی از شیوه های معصومین علیهم السلام برای هدایت انسان ها، ذکر مصداق است. آنان با گفتن حکم کلی افعال مکلفین، برای روشن تر شدن راه، مصداق های آن احکام را نیز بیان می فرمودند که به تعدادی از آنها اشاره خواهیم کرد: