آیین برنامه سازی درباره «اصلاح الگوی مصرف» صفحه 62

درآمد، دو دسته افراد دچار اسراف می شوند. ابتدا کسانی که درآمد بالایی دارند. دوم، کسانی که درآمد متوسطی دارند یا حتی فقیرند، ولی برای اینکه از اجتماع مصرف گرا عقب نمانند و مورد سرزنش مردم و حتی خانواده خود قرار نگیرند، با وجود آنکه محتاج هستند، دست به اسراف می زنند.

ب)تجمّل گرایی

علامه محمدتقی جعفری می فرماید:

حیات انسانی با داشتن مغز و روان معتدل از یک نواختی دیدگاه، احساس رکود و افسردگی می نماید. اگر چه دیدگاه او زیباترین منظره طبیعی باشد، منظره زیبای رامسر به ساکنین آن محله، نه نشاطی می بخشد و نه هیجانی می انگیزد. ... اگر همین افراد محدودیت و یک نواختی دیدگاه خود را با تفکرات و تنوعات درون ذاتی از بین ببرند، مشکل حل خواهد شد. تماشای یک اثر هنری به مدت یک سال متوالی می تواند موجب ملالت خاطر شود، ولی تماشای چهره یک انسان زنده، نه تنها ماه ها و سال ها ممکن است نشاط انگیز باشد، بلکه ممکن است موجب دگرگونی انسان هم شود. تفاوت، معلوم است؛ زیرا یک اثر هنری، نمودی جامد و معیّن از شخص هنرمند است و معلوم نیست ابعاد مغزی و روانی هنرمند در آن موج بزند به طور دایم، ولی صورت یک انسان بی کرانگی حیات را از چشمان او نشان می دهد؛ زیرا ممکن است چشمان یک انسان آن «من» را نشان بدهد که به تنهایی جان جهان است. آیا انبیای الهی علیهم السلام این گونه نبودند. ملاک احساس زیبایی بر مبنای تنوع طلبی حیات انسانی، شکستن قشر ثابت نمودهایی است که در ذهن آدمی از محیط دایمی و مستمر به وجود آمده و از جریان ذهن به وسیله مشاهدات متنوع جلوگیری می نماید. هنگامی که به جهت رویارویی با نمودهای جدیدتری که مخصوصاً با واحدهای نهفته در اعماق سطوح روان تطبیق شود، آن قشر