آیین برنامه سازی درباره «اصلاح الگوی مصرف» صفحه 85

در مفردات راغب ذیل این آیه آمده است که عدل، مساوات در مکافات را گویند، اگر خیر است، در جوابش خیر و نیکی انجام دهید و اگر شر است، در مقابلش شرّ انجام دهید. احسان این است که اگر برای شما کار خیری انجام دادند، در مقابلش شما بیشتر از آنچه او کرده است، نیکی کنید و اگر شرّی انجام دادند، شما با کمتر از آنچه او انجام داده است، مکافات کنید. (1)

خداوند به پیامبرش فرمود: ای پیامبر بگو: «أُمِرْتُ لِأَعْدِلَ بَینَکُمْ؛ من امر شده ام که با عدالت میان شما حکم کنم.» (2) خداوند به کسانی که ایمان آورده اند، می فرماید:

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ کُونُواْ قَوَّامِینَ لِلّهِ شُهَدَاء بِالْقِسْطِ وَلاَ یَجْرِمَنَّکُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَی أَلاَّ تَعْدِلُواْ اعْدِلُواْ هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَی. (مائده: 8)

ای کسانی که ایمان آوردید، همواره برای خدا قیام کنید و شاهدان به عدل و داد باشید و هرگز دشمنی عده ای، شما را بر آن ندارد که عدالت نکنید. دادگری و عدالت کنید که آن به تقوا نزدیک تر است.

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:

عدلُ ساعهٍ خَیرٌ مِنْ عِبادهِ سِتّینَ سَنهً قیامٌ لیلُها وصیامٌ نَهارُها وجَورُ ساعهٍ فی حُکمٍ أشدُّ وأعظمُ عِنْداللهِ مِنْ معاصِی ستِّینَ سنهً. (3)

یک ساعت رعایت عدالت، بهتر است از شصت سال عبادت که شب های آن مشغول عبادت و روزها روزه باشد. حکم یک ساعت جور و ستم نیز نزد خدا از شصت سال گناه، بالاتر است.

به امیرالمؤمنین علی علیه السلام گفته شد: عاقل را برای ما توصیف کن. حضرت فرمود: «عاقل کسی است که هر چیزی را در جای خود قرار دهد». (4)

1- مفردات، ص 552.
2- نک: شوری: 15.
3- جامع الاخبار، ص 154.
4- نهج البلاغه، کلمات قصار 235.