- فصل اول: کلیات 1
- 1. طرح موضوع 1
- 2. ضرورت پژوهش 2
- 3. پیشینه پژوهش 3
- 7. پرسش های فرعی 4
- 4. اهداف اصلی و فرعی پژوهش 4
- 6. پرسش های اصلی 4
- 5. فرضیه پژوهش 4
- 8. کاربرد های رسانه ای پژوهش 5
- الف) اسراف 5
- 9. مفهوم شناسی پژوهش 5
- ج) إقتار 6
- ب) تبذیر 6
- د) بخل 7
- ه_) مصرف 7
- و) اصلاح 8
- ز) الگو 8
- فصل دوم: تحلیل تاریخی مصرف گرایی در جهان و ایران 9
- 1. تحلیل تاریخی مصرف گرایی در جهان 9
- اشاره 11
- 2. تحلیل تاریخی مصرف گرایی در ایران 11
- الف) اقتصادی 12
- ب) اجتماعی 15
- فصل سوم: نظرسنجی های مربوط به مصرف گرایی 23
- فصل چهارم: نظریه های مربوط به الگوی مصرف 32
- ب) مصرف همراه با تقوا 41
- فصل پنجم: نگاه قرآن و احادیث به مصرف گرایی 41
- اشاره 41
- الف) مصرف همراه با نام خدا 41
- 1. شرایط مصرف 41
- ج) مصرف همراه با عمل صالح 42
- د) مصرف همراه با شکر 42
- ه_) مصرف همراه با ادای حقوق 42
- و) مصرف همراه با آمرزش خواهی 43
- ز) مصرف همراه با اطعام فقیر 43
- ح) مصرف بدون فساد و سرکشی 43
- اشاره 44
- 2. انواع مصرف 44
- ط) مصرف بدون پیروی از شیطان 44
- ک) مصرف بدون اسراف 44
- ی) مصرف بدون طغیان 44
- دو _ کفاره 45
- یک _ نفقه 45
- اشاره 45
- الف) مصارف واجب 45
- سه _ خمس 46
- چهار_ زکات 46
- ب) مصارف مستحب 46
- پنج _ قربانی 46
- ج) مصارف حرام 47
- یک _ اسراف در مال 48
- 3. اسراف در قرآن 48
- الف) واژه «اسراف» در قرآن 48
- ب) دسته بندی آیات اسراف 48
- 2. استفاده نادرست از اعضای تناسلی 50
- 1. قصاص بیش از اندازه در قتل 50
- اشاره 50
- دو _ اسراف در رفتار 50
- اشاره 51
- 4. اسراف در روایات 51
- ب) مصداق های اسراف 51
- الف) نشانه های اسراف کار 51
- پنج _ اسراف در لباس 52
- یک _ اسراف در آب وضو 52
- دو_ اسراف در بیت المال 52
- چهار_ اسراف در نان 52
- سه _ اسراف در هسته خرما 52
- نه _ اسراف در شنیدن 53
- هفت _ اسراف در چراغ 53
- شش _ اسراف در عبادت 53
- ده _ اسراف در انفاق 53
- هشت _ اسراف در نوشتن 53
- یازده _ اسراف در مرکب 54
- سیزده _ اسراف در برپایی مجالس 54
- چهارده _ اسراف در مسکن 54
- دوازده _ اسراف در خوردن وآشامیدن 54
- پانزده _ اسراف در خوابیدن 54
- 5. معیار اسراف 55
- شانزده _ اسراف در راه رفتن 55
- هفده _ اسراف در بستر و فراش 55
- اشاره 55
- هجده _ اسراف در کلام (گفتار) 55
- اشاره 56
- الف) معیار شرعی 56
- دو _ کار خیر 57
- یک _ حج و عمره 57
- سه _ اصلاح و سلامتی بدن 57
- ب) معیار عقلی 58
- چهار _ بوی خوش 58
- ج) معیار عرفی 59
- 6. حکم اسراف 60
- 7. عوامل اسراف 61
- الف) درآمدها 61
- اشاره 61
- ب)تجمّل گرایی 62
- ج)مصرف گرایی 64
- د) فخرفروشی 64
- ه_) پیروی از هوای نفس 66
- و) وسواس 68
- اشاره 68
- یک _ عامل وسواس 69
- سه _ درمان وسوسه 70
- دو _ انواع وسوسه 70
- ز) تقلید 71
- دو _ ستم کاری 72
- یک _ حقیر شدن در آخرت 72
- 8. پی آمدهای اسراف 72
- الف) پی آمدهای اخروی 72
- سه _ فساد 72
- پنج _ نزول غضب خدا 73
- هفت _ برادری با شیطان 73
- شش _ محرومیت از هدایت 73
- چهار _ گرفتاری دوزخ 73
- دو _ نابودی منابع و امکانات طبیعی و خدادادی 74
- سه _ هلاکت فرد و جامعه 74
- ب) پی آمدهای دنیوی 74
- یک _ فقر و ورشکستگی 74
- چهار _ تحمیل هزینه های اضافی بر زندگی 76
- هفت _ کاهش لذت و مطلوبیت 76
- شش _ وابستگی اقتصادی 76
- پنج _ نابسامانی و ناهنجاری 76
- ده _ مریضی 77
- هشت _ کاهش برکت 77
- الف) راهکارهای سلبی 77
- نه _ مستجاب نشدن دعا 77
- 9. راهکارهای مبارزه با اسراف 77
- اشاره 77
- ب) راهکارهای ایجابی 78
- اشاره 78
- یک _ رعایت شأن 78
- دو _ رعایت اقتصاد 79
- سه _ رعایت کفاف 80
- چهار _ رعایت قناعت 82
- پنج _ رعایت عدل 84
- شش _ شکرگزاری 87
- اشاره 89
- فصل ششم: محورهای برنامه سازی و موضوع های پیرامونی 89
- 1. ایده های برنامه ای 89
- الف) بهره وری از هسته خرما 89
- ج) دقت در مصرف بیت المال 90
- اشاره 90
- محورهای قابل طرح 90
- ب) تغییر الگوی اشتغال برای بهره وری بیشتر 90
- اشاره 90
- محور های قابل طرح 90
- محورهای قابل طرح 91
- د) پرهیز از اسراف آب 91
- اشاره 91
- محورهای قابل طرح 92
- اشاره 92
- محورهای قابل طرح 92
- ه_) اسراف در وصیت 92
- اشاره 93
- و) چاره اندیشی برای مصرف ماندگار 93
- محورهای قابل طرح 93
- محور های قابل طرح 93
- ز) جلوگیری از رکود ثروت عمومی 93
- اشاره 93
- محور های قابل طرح 94
- اشاره 94
- ح) پاسخ امام علی علیه السلام و طعنه به بخیلان مال اندوز 94
- اشاره 95
- محورهای قابل طرح 95
- ط) مصرف گرایی هماهنگ با پیشرفت های جامعه 95
- اشاره 96
- ی) اصلاح الگوی تغذیه 96
- اشاره 97
- ک) توجه به نیازمندان در زمان بلایای طبیعی 97
- اشاره 97
- محورهای قابل طرح 97
- محورهای قابل طرح 97
- ل) برتری دانش بر فضل 97
- م) ارزش هزینه کردن در راه دانش 98
- اشاره 98
- محورهای قابل طرح 98
- اشاره 99
- ن) مهریه قرآنی 99
- محورهای قابل طرح 99
- اشاره 100
- محورهای قابل طرح 100
- س) جلوگیری از خرج کردن در راه گناه 100
- یک _ مهریه 101
- اشاره 101
- چهار_ فرهنگ و الگوی تغذیه در اسلام 101
- سه _ تقسیم وقت در اسلام 101
- 2. برنامه های ترکیبی 101
- الف) برنامه خانواده 101
- دو _ نفقه همسر و فرزندان 101
- محورهای قابل طرح 101
- شش _ مهمانی ها 102
- ب) الگوی مصرف در سریال های تلویزیونی ایرانی 102
- پنج _ آرایش 102
- هفت _ مسکن 102
- ج) فرآیند تاریخی تغییر الگوی مصرف در جامعه ایران 103
- سخنان کوتاه از معصومین علیهم السلام در مورد اسراف، قناعت و... 104
- فصل هفتم: آسیب شناسی نمونه فیلم های ساخته شده 108
- فصل هشتم: کتاب شناسی موضوعی 125
- کتابنامه 135
ط) مصرف گرایی هماهنگ با پیشرفت های جامعه
اشاره
یک _ روزی سفیان ثوری در مسجد الحرام، امام صادق علیه السلام را دید، درحالی که آن حضرت لباس های نیکو و گران قیمت بر تن داشت. سفیان با خود گفت: به خدا سوگند، نزد او می روم و او را سرزنش خواهم کرد. سفیان نزد امام صادق علیه السلام آمد و گفت: ای پسر رسول خدا صلی الله علیه و آله، نه پیامبر و نه علی و هیچ یک از پدرانت چنین لباسی نمی پوشیدند. امام صادق علیه السلام پاسخ داد: رسول خدا صلی الله علیه و آله در زمان تنگی و سختی به سر می برد و رفتار او بر این اساس بود، ولی دنیا پس از آن حضرت، سختی ها و تنگنا های خود را فرو نهاد. پس سزاوار ترین مردم دنیا نسبت به (بهره گیری از نعمت های ) آن، ابرار و نیکان آن هستند. (1)
دو_ حکم بن عتیبه می گوید که بر امام باقر علیه السلام وارد شدم، درحالی که در خانه ای آراسته به سر می برد و پیراهنی تازه و عبایی رنگین بر تن داشت، به گونه ای که رنگ عبا بر شانه آن حضرت اثر گذاشته بود. من با شگفتی به خانه و سر و وضع امام می نگریستم که حضرت فرمود: حکم، در این مورد چه می گویی؟ عرض کردم: انتظار نداشتم درباره پوششی که بر تن شما می بینم، سخن بگویم. پیش ما چنین کاری، از کسی سر می زند که در عنفوان جوانی باشد. امام فرمود: حکم، چه کسی زینت خدا که آن را برای بندگانش آفریده و روزی های پاک را حرام کرده است؟ این پوشش، از جمله زینت هایی است که خداوند، برای بندگان خود آفریده است. خانه ای نیز که می بینی، خانه همسرم است که به تازگی با او عروسی کرده ام. خانه خودم، همان است که می شناسی. (2)
محورهای قابل طرح
1- اصول کافی، ج 6، ص 442.
2- اصول کافی، ج 6، ص 446.