- 1. طرح موضوع 1
- فصل اول: کلیات 1
- 2. ضرورت پژوهش 2
- 3. پیشینه پژوهش 3
- 4. اهداف اصلی و فرعی پژوهش 4
- 7. پرسش های فرعی 4
- 5. فرضیه پژوهش 4
- 6. پرسش های اصلی 4
- 9. مفهوم شناسی پژوهش 5
- 8. کاربرد های رسانه ای پژوهش 5
- الف) اسراف 5
- ج) إقتار 6
- ب) تبذیر 6
- ه_) مصرف 7
- د) بخل 7
- و) اصلاح 8
- ز) الگو 8
- 1. تحلیل تاریخی مصرف گرایی در جهان 9
- فصل دوم: تحلیل تاریخی مصرف گرایی در جهان و ایران 9
- 2. تحلیل تاریخی مصرف گرایی در ایران 11
- اشاره 11
- الف) اقتصادی 12
- ب) اجتماعی 15
- فصل سوم: نظرسنجی های مربوط به مصرف گرایی 23
- فصل چهارم: نظریه های مربوط به الگوی مصرف 32
- اشاره 41
- 1. شرایط مصرف 41
- فصل پنجم: نگاه قرآن و احادیث به مصرف گرایی 41
- ب) مصرف همراه با تقوا 41
- الف) مصرف همراه با نام خدا 41
- د) مصرف همراه با شکر 42
- ج) مصرف همراه با عمل صالح 42
- ه_) مصرف همراه با ادای حقوق 42
- ز) مصرف همراه با اطعام فقیر 43
- ح) مصرف بدون فساد و سرکشی 43
- و) مصرف همراه با آمرزش خواهی 43
- ک) مصرف بدون اسراف 44
- ط) مصرف بدون پیروی از شیطان 44
- ی) مصرف بدون طغیان 44
- اشاره 44
- 2. انواع مصرف 44
- اشاره 45
- الف) مصارف واجب 45
- یک _ نفقه 45
- دو _ کفاره 45
- ب) مصارف مستحب 46
- چهار_ زکات 46
- سه _ خمس 46
- پنج _ قربانی 46
- ج) مصارف حرام 47
- الف) واژه «اسراف» در قرآن 48
- 3. اسراف در قرآن 48
- یک _ اسراف در مال 48
- ب) دسته بندی آیات اسراف 48
- دو _ اسراف در رفتار 50
- 1. قصاص بیش از اندازه در قتل 50
- اشاره 50
- 2. استفاده نادرست از اعضای تناسلی 50
- ب) مصداق های اسراف 51
- اشاره 51
- 4. اسراف در روایات 51
- الف) نشانه های اسراف کار 51
- پنج _ اسراف در لباس 52
- یک _ اسراف در آب وضو 52
- چهار_ اسراف در نان 52
- سه _ اسراف در هسته خرما 52
- دو_ اسراف در بیت المال 52
- شش _ اسراف در عبادت 53
- هفت _ اسراف در چراغ 53
- ده _ اسراف در انفاق 53
- نه _ اسراف در شنیدن 53
- هشت _ اسراف در نوشتن 53
- چهارده _ اسراف در مسکن 54
- یازده _ اسراف در مرکب 54
- پانزده _ اسراف در خوابیدن 54
- سیزده _ اسراف در برپایی مجالس 54
- دوازده _ اسراف در خوردن وآشامیدن 54
- هجده _ اسراف در کلام (گفتار) 55
- اشاره 55
- هفده _ اسراف در بستر و فراش 55
- 5. معیار اسراف 55
- شانزده _ اسراف در راه رفتن 55
- اشاره 56
- الف) معیار شرعی 56
- سه _ اصلاح و سلامتی بدن 57
- دو _ کار خیر 57
- یک _ حج و عمره 57
- چهار _ بوی خوش 58
- ب) معیار عقلی 58
- ج) معیار عرفی 59
- 6. حکم اسراف 60
- الف) درآمدها 61
- اشاره 61
- 7. عوامل اسراف 61
- ب)تجمّل گرایی 62
- د) فخرفروشی 64
- ج)مصرف گرایی 64
- ه_) پیروی از هوای نفس 66
- اشاره 68
- و) وسواس 68
- یک _ عامل وسواس 69
- سه _ درمان وسوسه 70
- دو _ انواع وسوسه 70
- ز) تقلید 71
- 8. پی آمدهای اسراف 72
- دو _ ستم کاری 72
- الف) پی آمدهای اخروی 72
- سه _ فساد 72
- یک _ حقیر شدن در آخرت 72
- هفت _ برادری با شیطان 73
- شش _ محرومیت از هدایت 73
- پنج _ نزول غضب خدا 73
- چهار _ گرفتاری دوزخ 73
- دو _ نابودی منابع و امکانات طبیعی و خدادادی 74
- سه _ هلاکت فرد و جامعه 74
- ب) پی آمدهای دنیوی 74
- یک _ فقر و ورشکستگی 74
- پنج _ نابسامانی و ناهنجاری 76
- هفت _ کاهش لذت و مطلوبیت 76
- شش _ وابستگی اقتصادی 76
- چهار _ تحمیل هزینه های اضافی بر زندگی 76
- نه _ مستجاب نشدن دعا 77
- الف) راهکارهای سلبی 77
- ده _ مریضی 77
- 9. راهکارهای مبارزه با اسراف 77
- هشت _ کاهش برکت 77
- اشاره 77
- ب) راهکارهای ایجابی 78
- اشاره 78
- یک _ رعایت شأن 78
- دو _ رعایت اقتصاد 79
- سه _ رعایت کفاف 80
- چهار _ رعایت قناعت 82
- پنج _ رعایت عدل 84
- شش _ شکرگزاری 87
- فصل ششم: محورهای برنامه سازی و موضوع های پیرامونی 89
- 1. ایده های برنامه ای 89
- اشاره 89
- الف) بهره وری از هسته خرما 89
- ج) دقت در مصرف بیت المال 90
- اشاره 90
- محور های قابل طرح 90
- اشاره 90
- محورهای قابل طرح 90
- ب) تغییر الگوی اشتغال برای بهره وری بیشتر 90
- اشاره 91
- د) پرهیز از اسراف آب 91
- محورهای قابل طرح 91
- محورهای قابل طرح 92
- اشاره 92
- ه_) اسراف در وصیت 92
- محورهای قابل طرح 92
- اشاره 93
- و) چاره اندیشی برای مصرف ماندگار 93
- محورهای قابل طرح 93
- اشاره 93
- ز) جلوگیری از رکود ثروت عمومی 93
- محور های قابل طرح 93
- ح) پاسخ امام علی علیه السلام و طعنه به بخیلان مال اندوز 94
- اشاره 94
- محور های قابل طرح 94
- ط) مصرف گرایی هماهنگ با پیشرفت های جامعه 95
- اشاره 95
- محورهای قابل طرح 95
- ی) اصلاح الگوی تغذیه 96
- اشاره 96
- اشاره 97
- ک) توجه به نیازمندان در زمان بلایای طبیعی 97
- اشاره 97
- محورهای قابل طرح 97
- محورهای قابل طرح 97
- ل) برتری دانش بر فضل 97
- اشاره 98
- م) ارزش هزینه کردن در راه دانش 98
- محورهای قابل طرح 98
- محورهای قابل طرح 99
- ن) مهریه قرآنی 99
- اشاره 99
- محورهای قابل طرح 100
- س) جلوگیری از خرج کردن در راه گناه 100
- اشاره 100
- یک _ مهریه 101
- اشاره 101
- چهار_ فرهنگ و الگوی تغذیه در اسلام 101
- سه _ تقسیم وقت در اسلام 101
- دو _ نفقه همسر و فرزندان 101
- 2. برنامه های ترکیبی 101
- الف) برنامه خانواده 101
- محورهای قابل طرح 101
- شش _ مهمانی ها 102
- ب) الگوی مصرف در سریال های تلویزیونی ایرانی 102
- پنج _ آرایش 102
- هفت _ مسکن 102
- ج) فرآیند تاریخی تغییر الگوی مصرف در جامعه ایران 103
- سخنان کوتاه از معصومین علیهم السلام در مورد اسراف، قناعت و... 104
- فصل هفتم: آسیب شناسی نمونه فیلم های ساخته شده 108
- فصل هشتم: کتاب شناسی موضوعی 125
- کتابنامه 135
روزی پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله وارد مسجد شد و دید که مردم دور کسی حلقه زده اند. پیامبر فرمود او کیست؟ گفتند او علامه است؛ زیرا انساب عرب را می شناسد و تقویم جاهلیت را می داند و اشعار عرب را حفظ است. پیامبر فرمود: این علمی است که ندانستن آن ضرری نمی رساند و از دانستن آن سودی حاصل نمی شود. علم بر سه دسته است: آیه محکم، فریضه عادل و استوار و سنت پا برجا و غیر این سه دسته، تنها فضل است. (1)
محورهای قابل طرح
1. پرهیز از وقت گذرانی با علوم بی ارزش؛
2. معرفی علم نافع و سرمایه گذاری برای آن؛
3. شناخت شاخه های علوم و جدا کردن علم کاربردی از علوم غیر کاربردی.
م) ارزش هزینه کردن در راه دانش
اشاره
مسلمانان مدینه هر روز نزد پیامبر می آمدند و خصوصی و آهسته، مسائل خود را می پرسیدند. در این میان، ثروتمندان بیشتر وقت پیامبر را می گرفتند و فقیران فرصت نمی کردند نزد پیامبر بیایند. آنان با این کار برای خود کسب وِجهه و موقعیت می کردند و پیامبر هم زحمت های آنان را تحمل می کرد. برای آزمایش مسلمانان، آیه 12 سوره مجادله نازل شد و به مسلمانان گفته شد هنگامی که می خواهید با پیامبر نجوا کنید، ابتدا صدقه دهید. پس از نزول این آیه، دیگر کسی نزد پیامبر نمی آمد. تنها شخصی که به این آیه عمل کرد، علی علیه السلام بود. او یک دیناری را که در اختیار داشت،
1- اصول کافی، ج 1، ص 32.