- دیباچه 1
- پیش گفتار 4
- اشاره 7
- بخش اول: کلیّات 7
- 1. تعریف دین 8
- اشاره 8
- فصل اول: اصطلاح شناسی 8
- 2. تعریف اسطوره 9
- 3. تعریف خرافه، جادو و توتم پرستی (فینتیش) 10
- 1. ویژگی های دین 11
- فصل دوم: ویژگی های دین، اسطوره، خرافه و جادو 11
- اشاره 11
- 2. ویژگی های اسطوره و تفاوت آن با دین 12
- 3. ویژگی های خرافه، جادو و توتم پرستی و تفاوت آنها با دین 13
- 4. نمادهای اسطوره ای در دین 14
- 5. بررسی وجود خرافه ها، جادو و توتم پرستی در باورهای دینی مردم 15
- 6. بررسی جایگاه دین در میان مردم 17
- اشاره 21
- بخش دوم: رویکرد به دین، خرافه و توتم پرستی 21
- اشاره 22
- فصل اول: دیدگاه های اندیشمندان درباره دین، اسطوره، خرافه و جادو 22
- 1. دیدگاه های جامعه شناختی 22
- الف) دیدگاه آگوست کنت 22
- اشاره 22
- ب) دیدگاه ماکس مولر (طبیعت پرستی) 24
- ج) دیدگاه فریزر 25
- ه .) دیدگاه توتم گرایی 26
- د) دیدگاه مارت 26
- و) دیدگاه اندرولانگ 27
- ز) دیدگاه ماکس وبر 28
- الف) دیدگاه فروید 29
- اشاره 29
- 2. دیدگاه روان شناسان 29
- ب) دیدگاه یونگ 30
- اشاره 31
- 3. دیدگاه متکلمان خدا باور 31
- 1. تجربه دینی 31
- الف) نظریه ترس از نومن (دیدگاه رودلف اتو) 31
- اشاره 31
- ب) نظریه امر مقدس (دیدگاه میرچا الیاده) 32
- 2. تجلّی نومن و ساختار آن 32
- ج) دیدگاه فطرت 34
- فصل دوم: نقد و بررسی نظریه های اندیشمندان غربی با توجه به مبانی اسلامی 37
- اشاره 41
- الف) دنیوی شدن دین 41
- فصل سوم: پی آمدهای دیدگاه اندیشمندان غرب و اسلام 41
- اشاره 41
- 1. پی آمدهای دیدگاه اندیشمندان غرب 41
- ب) سستی ایمان مذهبی 43
- 2. پی آمدهای دیدگاه اندیشمندان اسلامی 45
- اشاره 45
- الف) ایمان مذهبی 45
- ج) حق عقل در حریم دین 46
- ب) ارزش دادن به شخصیت انسان 46
- د) آزادی معنوی انسان 47
- بخش سوم: اسطوره، جادو و خرافه از دیدگاه آیات و روایات 50
- اشاره 50
- اشاره 51
- 1. اسطوره از دیدگاه آیات و روایات 51
- فصل اول: اسطوره، جادو و خرافه از دیدگاه آیات و روایات 51
- 2. خرافه، جادو و توتم پرستی از دیدگاه آیات و روایات 53
- اشاره 56
- 1. آسیب شناسی وجود اسطوره در باورهای دینی مردم 56
- فصل دوم: آسیب شناسی اسطوره، جادو و خرافه بر اساس مبانی و ارزش های اسلامی 56
- 2. آسیب شناسی وجود خرافه و توتم پرستی در باورهای دینی مردم 58
- اشاره 63
- فصل سوم: شیوه های اصلاح باورهای خرافی 63
- 1. مراکز تعلیم و تربیت 64
- 2. نهادهای مذهبی 65
- 3. رسانه های گروهی 65
- فصل چهارم: شبهه های مربوط به دین، اسطوره، جادو و خرافه 67
- اشاره 78
- بخش چهارم: همراه با برنامه سازان 78
- 1. نقش رسانه در پیدایش خرافه و اسطوره سازی 79
- 2. نقش رسانه در اسطوره زدایی و خرافه ستیزی 80
- 3. نقش رسانه در ترویج اندیشه ناب دینی 81
- 4. نقد و بررسی عملکرد رسانه 81
- 5. پیشنهاد کلی برای برنامه ریزان 82
- 6 . پیشنهادهای برنامه ای 82
- سخن پایانی 84
- کتاب نامه 89
دیباچه
دیباچه
اندیشه بشری همچون دیگر جنبه های روحی و جسمی او، رو به پویایی و پیشرفت و کمال است، ولی بشر امروز همانند بسیاری از گذشتگان اسیر عادت ها و تقلیدها و اسطوره ها گشته و ناشناخته ها را به شناخته قیاس می گیرد؛ آنچه را با ابزار حس درنمی یابد، انکار می کند. انسان پویایی فطری را غریزی می پندارد و اندیشه و فکر خود را محصور حصارِ ماده و طبیعت می داند و این چنین به تکامل می نگرد. در چنین فضایی، اندیشه های ناب مهم از سرچشمه جوشان وحی، مددرسان افسون شدگان بت های عادت و تقلید، اسطوره و عصبیت و جاهلیت نوین است؛ اندیشه ناب دینی که برگرفته از قرآن و هماهنگ با فطرت خدادادی انسان، یعنی «صراط مستقیم» است که خداوند آن را به بشر ارزانی کرده است.
ولی در جغرافیای گیتی چه بسیارند کسانی که فطرت خدادادی خویش را وا نهاده و در پی هوا و هوس، خرافه ها اسطوره ها و آیین های دست ساز بشری رفته اند. دستورات دینی را که سعادت آفرین است، به کناری نهاده و حتی گاه