- سخن ناشر 1
- پیش گفتار 2
- 1. مفهوم شناسی خرافه 5
- اشاره 5
- فصل اول: کلیات 5
- 2. مفهوم شناسی اسطوره 6
- الف) نادانی بشر 8
- 3. بسترهای پیدایش خرافه 8
- اشاره 8
- ب) اعتقاد به نیروهای ماورای طبیعی 10
- 4. گستره خرافه 11
- ج) سودجویی منفعت طلبان 11
- اشاره 15
- فصل دوم: دسته بندی خرافه 15
- 1. اعتقادی 15
- الف) بت پرستی 15
- اشاره 15
- ب) آنیمیسم 18
- ج) ملت پرستی (شوونیسم) 22
- 2. احکام دینی 23
- اشاره 23
- الف) نماز (مکاء و تصدیه) 23
- ب) حج جاهلی 24
- یک _ تلبیه 24
- اشاره 24
- دو _ طواف 25
- سه _ وقوف 26
- ج) تأخیر انداختن ماه های حرام 27
- د) فرزند خواندگی 28
- اشاره 29
- الف) زنده به گور کردن دختران 29
- 3. آداب اجتماعی 29
- ب) فال نیک و بد (تفأل و تطیر) 33
- اشاره 33
- یک _ تطیر در قرآن 34
- دو _ روش برخورد پیامبراعظم صلی الله علیه و آله با تطیر 35
- ج) چشم زخم (آویختن اشیای جادویی) 39
- د) خوش یمنی و بدیمنی روزها (سعادت و نحوست ایام) 43
- ه_ ) خوش یمنی و بدیمنی ستارگان 47
- و) عطسه زدن 49
- ز) آتش افروزی برای بارش باران 51
- فصل سوم: سیره نبوی در مبارزه با خرافه 53
- 1. رشد حیات فکری _ عقلانی جامعه 53
- اشاره 53
- 2. برخورد عملی با خرافه 55
- 3. دعوت به خردورزی 56
- 4. اعلام برادری و برابری انسان ها 58
- فصل چهارم: خرافه سازی برای پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 60
- اشاره 60
- 1. شکافته شدن سینه پیامبر 60
- 2. خوردن گوشت قربانی بت ها 64
- 3. افسانه آغاز وحی 65
- 4. افسانه آیات شیطانی 67
- 5. تبلیغ خرافه به وسیله پیامبر 68
- کتاب نامه 72
- الف) کتاب ها 72
- ب) مجله ها 74
است و از آن به «تصفیق» به معنای کف زدن نیز یاد می شود.(1)
خداوند می فرماید:
وَ ما کانَ صَلوتُهُمْ عِنْدَ الْبَیْتِ إِلاّ مُکاءً وَ تَصْدِیَهً فَذُوقُوا الْعَذابَ بِما کُنْتُمْ تَکْفُرُونَ. (انفال: 35)
و نمازشان در خانه [خدا] جز سوت کشیدن و کف زدن نبود. پس به سزای آنکه کفر می ورزیدید، این عذاب را بچشید.
در این آیه شریفه، این رفتار مشرکان رد شده است؛ چرا که مشرکان، مکاء و تصدیه در کنار کعبه را در حکم نماز می دانستند و با کف زدن و سوت کشیدن، عبادت می کردند. در این آیه کریمه، واژه نماز به ضمیر «هم» اضافه شده تا بفهماند که این رفتار عبادی خاص مشرکان بوده است.
ب) حج جاهلی
اشاره
ب) حج جاهلی
مناسک حج که در عصر حضرت ابراهیم علیه السلام تشریع شده بود، در عصر جاهلی با خرافاتی آمیخته شد که به برخی از این خرافه ها می پردازیم:
یک _ تلبیه
یک _ تلبیه
در روایات تاریخی آمده است: «هر دسته از مشرکان برای بت های خود تلبیه خاصی داشتند».(2)
پیامبر گرامی اسلام برای زدودن خرافات گام های مهمی برداشت و با جلوه های شرک آلود حج ابراهیمی جنگید. ابن عباس در روایتی می گوید:
1- محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، مؤسسه الاعلمی، 1426ه_ . ق، ج 3، ص 246؛ خلیل بن احمد فراهیدی، العین، تهران، انتشارات اسوه، 1414ه_ . ق، ج 5، ص 418.
2- الاصنام، ص 37.