خرافه و خرافه زدایی با رویکرد رسانه ای صفحه 117

1. تفأل به خیر و نیکی: یعنی شخصی با در نظر گرفتن آن گمان، منتظر رسیدن خیر و خوبی است.

2. فال بد زدن: با این ظن، انسان منتظر اتفاق های شوم و ناگوار خواهد بود.

ابن منظور در لسان العرب می­آورد: «عرب­ها طیور (پرندگان) را نگه می داشتند و با آن تطیر می­زدند. از این رو، نحوست را طیر، طائر و طیره می گفتند، چون به انواع پرندگان فال می­زدند.»(1) بنابراین، در بسیاری از کتاب ها و حتی در قرآن برای رساندن معنای فال بد زدن از واژه تطیر استفاده می­شود، اما برای رساندن معنای فال نیک بیشتر فال و تفأّل را به کار برده­اند.

دو _ نمونه های فال نیک و بد

دو _ نمونه های فال نیک و بد

عرب از باد و اینکه از کدام سمت به کدام سمت می­وزد و از باران و ریز و درشتی آن، باران بی­رعد و برق و با رعد و برق، از سنگ و اشکال گوناگون آن، از هر چیزی که در اولین لحظه خروج یا ورود خود به آن برمی­خوردند، از حیوانات و رنگ­ها و انواع آنها و از غذاها و اسامی مکان ها، اشخاص سالم و ناسالم و... تطیرات و تشأماتی می­زدند و قسمت مهمی از فرهنگ عرب جاهلی را همین تطیرات یا پیش گویی­هایی که بر اثر هر یک از این اشیا به عمل می­آورده و... تشکیل می­دهد.

مثلاً هنگامی که از منزل بیرون می­آمدند، اگر چشمشان به سگِ در حالات خوردن یا نشستن و خوابیدن و حالات دیگری می­افتاد، در مورد هر یک از این حالات تطیر خاصی می­زدند و طبق همان تطیرات، تصمیم­ها را عوض می کردند و تصمیم جدیدی می گرفتند.