خرافه و خرافه زدایی با رویکرد رسانه ای صفحه 266

خداوند در قرآن، یکی از اهداف بعثت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله را مبارزه با اوهام و خرافات می­داند و می­فرماید: «وَ یَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ الْأَغْلالَ الَّتِی کانَتْ عَلَیْهِمْ».(1) «إصر» همان بار و غل و زنجیر است که مراد از آن در آیه همان افکار باطل و خرافاتی است که عرب جاهلی را به اسارت گرفته بود.

بنابراین، پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله از همان ابتدای رسالت به مبارزه با جهل و جاهلیت پرداخت و به اعرابی که سالیان دراز در نادانی و افکار خرافی غرق بودند، فرمود: «کُلُّ مَأثرَهٍ فِی الجاهِلیه تَحتَ قَدَمَی؛ تمام آثار جاهلیت زیر قدم من قرار دارد».(2)

رسول خدا صلی الله علیه و آله زمانی که معاذ بن جبل را به یمن فرستاد، به او چنین دستور داد:

«وَ أَمِت أَمرَ الجاهِلیه إِلا مَا سَنَّهُ الإسلامُ وَ أَظهِر أَمرَ الإِسلامِ کُلَّهُ صَغِیرَهُ و کَبِیرَهُ؛(3)آثار جاهلیت [و افکار خرافی] میان مردم را نابود کن و سنن اسلام را از کوچک و بزرگ زنده ساز».

این بیان اندکی از مبارزه قرآن و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله با جهل و نادانی بود و توضیح مفصل­تر و کامل آن در این نوشتار نمی­گنجد.

2. دعوت به تفکّر و تعقّل و تحصیل علم و دانش

2. دعوت به تفکّر و تعقّل و تحصیل علم و دانش

قرآن کریم برای مبارزه با خرافه، خرافه گرایی و زدودن غبار جهل و نادانی از وجود انسان، او را به اندیشیدن دعوت می کند. ضمن ده ها آیه، تفکر و اندیشه را ستوده و به انسان امر کرده است که در آفرینش خود، خلقت

1- اعراف: 157: «و بارهای سنگین و زنجیرهایی که بر آنها بود [از دوش و گردنشان] برمی­دارد».
2- ابن هشام، السیره النبویه، ج 3، ص 412.
3- همان، ج 3، ص 412.