- مقدمه 1
- 1 - معناي لغوي موسيقي 3
- فصل اول، مفهوم غنا و موسيقي 3
- 2 - مفهوم نوت = نت 5
- 3 - معناي لغوي غناء 5
- 4 - معناي ترجيع 6
- 5 - معناي طرب (مطرب) 7
- 6 - معناي لهو 8
- سخنان بزرگان پيرامون تعاريف واژههاي موسيقي و غنا 9
- استثنائات از حرمت غناء در تاريخ 11
- مستثنيات موسيقي و غنا 11
- خوب خواندن و غناء دوتاست 12
- صداي خوب مانعي ندارد 12
- اشاره 13
- غنا و موسيقي در مجلس عروسي زنانه 13
- شرايط سهگانه: 14
- فصل دوم؛ پيشينهي موسيقي و غنا 14
- مخترع موسيقي 15
- سابقهي موسيقي در ايران 16
- مخترع غنا 16
- پيشرفت چشمگير موسيقي بين اعراب 17
- تورع و پرهيزگاري ايرانيان آن زمان 18
- فصل سوم؛ موسيقي و غنا از ديدگاه قرآن 18
- آيه اول: 19
- آيه دوم: 20
- غنا از گناهان كبيره است 24
- هدف رسالت پيامبر صَلَّي اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِه وَ سَلَّم 27
- فصل چهارم، آثار و عواقب غنا و موسيقي 27
- الف: عواقب و آثار دنيوي 28
- بررسي عواقب غنا و موسيقي 28
- اشاره 28
- سبب نفاق 29
- عامل زنا 29
- بدبختي جامعه 30
- ناسپاسي از حق تعالي 30
- رفتن بركت 31
- 2 - عواقب و آثار اخروي موسيقي و غناء 31
- ب: آثار خانوادگي 31
- خريد و فروش و كسب با وسايل لهو 33
- 3 - خريد و فروش، تعليم و ياد دادن 33
- 4 - ثواب پرهيز از غناء 34
- رواياتي ديگر 34
- زبان حال موسيقي حرام 35
- فصل پنجم؛ موسيقي از ديدگاه دانشمندان اسلامي و غير اسلامي 36
- 2 - بيرون آوردن از جديّت 37
- 4 - حذف موسيقي 37
- 3 - در مورد تلويزيون 37
- نظر مقام معظم رهبري (دامت بركاته) 38
- 6 - در مورد سرودها 38
- 5 - مريض شدن مغز 38
- 2 - موسيقي حرام كدام است 39
- 4 - موسيقي سنتي و غير سنتي 40
- 3 - موسيقي زبان بين المللي 40
- اشاره 41
- غنا و موسيقي از ديدگاه شهيد مطهري (قدّس سره) 41
- 5 - دستگاههاي مميزي 41
- 1 - از موضوعات مجمل 42
- 2 - قدرت عظيم و فوق العاده موسيقي 43
- 3 - آيا در اسلام به زيبايي و جمال عنايتي شده؟ 44
- اشاره 44
- غنا و موسيقي از ديدگاه علامه جعفري (قدّس سره) 44
- 1 - شايستگي موسيقي به خاطر لذت به هيچ منطقي تكيه نميكند 46
- 2 - موسيقي در جنگهاي صدر اسلام 46
- 3 - علت ممنوعيت موسيقي در منابع اسلامي 47
- 5 - اگر موسيقي واقعاً ضرر داشت آيا ميتوانست اين اندازه مردم را به خود مشغول كند؟ 47
- 4 - آيا موسيقي روح انسان را تصفيه ميكند؟ 47
- 6 - موسيقي نميتواند چاشني روح باشد 48
- 7 - آيا موسيقي در محل كار سبب كار بيشتر است؟! 49
- 8 - احتلالات تعقل در موسيقي دانان 50
- ضررهاي موسيقي از ديدگاه محمد تقي جعفري (قدّس سره) 51
- 9 - گوش دادن به موسيقيهاي مجاز 51
- سخنان فقهاء اهل سنت دربارهي موسيقي 54
- زيانهاي آفت بار موسيقي، يا بياني حكيمانه 54
- موسيقي از ديدگاه دانشمندان غير اسلامي 55
- فصل ششم؛ استفتائات مراجع دربارهي موسيقي و غنا 57
- استماع نوارهاي موسيقي 57
- استماع و تكثير نوار خوانندگان زن 58
- اجرت تكثير نوارهاي حرام 59
- موسيقي و غناي صدا و سيما 60
- پخش نوارهاي موسيقي توسط برخي رانندگان 60
- موسيقي سنتي 61
- جمع آوري اعانات با استفاده از گروههاي موسيقي 62
- خريد و فروش آلات لهو و لعب 63
- صرف بيت المال براي ساخت فيلمهاي انحرافي و كنسرتهاي موسيقي 63
- موسيقي غم انگيز 64
- موسيقي نيرو بخش 65
- موسيقي كوتاه 65
- موسيقي تفريحي 65
- موسيقي و فقهاء 66
- موسيقي درماني 67
- نمايشگاه آلات موسيقي 68
- تشكيل خانه و هنرستان موسيقي 68
- تشويق موسيقي دانان 69
- آموزش موسيقي 69
- سؤالاتي پيرامون زنان و غنا 70
- صداي مداحي زن 71
- صداي خنده زن 71
- صداي گريه زن 71
- صداي تلاوت زن 72
- صداي دكلمهي زن 72
- صداي كوكانهي زن 73
- همخواني زنان 74
- جمع خواني زن و مرد 74
- آواز زن براي شوهر 75
- آواز شب عروسي 76
- فصل هفتم؛ بيماريها و امراض مربوط به موسيقي 76
- جنون و ديوانگي 78
- موسيقي موجب اخلال در دستگاههاي مختلف بدن 78
- كوتاهي عمر 80
- تقاضاي ممنوعيت موسيقي در غرب 81
- نظر خوانندهي مشهور ايتاليايي دربارهي موسيقي 82
- ضررهاي موسيقي بر آب 83
- فصل هشتم؛ داستانهايي پيرامون موسيقي و غنا 84
- 2 - مامون و مطرب پسر و دختر 85
- 3 - نهي منكر ابوبصير از مجلس ميگساري و موسيقي همسايه اش 85
- 4 - حكايت ابونصر فارابي در مجلس سيف الدوله 87
- 5 - يزيد بن عبدالملك 88
- 6 - در كوچههاي بغداد 90
- منابع و مآخذ 91
- پينوشت 97
مقدمه
بِسْمِ اللَّه الرحمن الرحيم
اخوان الصفا دربارهي ريشه موسيقي ميگويند:
«يكي از اسباب وضع قواعد و قوانين موسيقي اينست كه چون حوادث و وقايعي از ناحيه موجبان نجومي و تاثيرات كه كواكب و اجرام مساوي پديد ميآيد مانند قحط و @غلاء و خشك سالي و جز آنها، خواستند راهي پيدا كنند كه از اين گونه بليات و حوادث ناگوار نجات يابند و به جهت اين كه هنگام اشتغال به عبادت حالت رقت قلبي به آنها دست دهد، الحاني به كار ميبردند كه لحن محزون ميناميدند. كم كم لحن ديگري را استخراج نمودند به نام مشجع، كه رؤساي لشكر در جنگها به كار ميبردند و لحن ديگري استخراج كردند كه در بيمارستانها و اوقات سحر، براي تخفيف مرضها به كار ميبردند و بسياري از امراض را به وسيله آن الحان علاج ميكردند.
لحن ديگري را استخراج كردند كه در هنگام انجام كارهاي دشوار مانند حمّالي، بنايي و ملاحي به كار ميبردند تا بدين وسيله دشواري كار را احساس نكنند.
لحن ديگري استخراج كردند كه در هنگام فرح و لذت و سرور و عروسيها و وليمهها به كار ميرفت. الحاني خاص براي حيوانات و تشويق آنها درست كردند كه شتربانان آن را در سفر به كار بردند و يا در تاريكي شب به كار بردند تا اين كه شتران به نشاط آيند و بار را بر آنها سبك نمايد. همين طور گوسفندچرانها و گاوچرانها و اسبچرانها در هنگام آب دادن به حيوانات سوت ميزنند و صفير ميكشند كه اين خود لحني از موسيقي است.
همين طور شكارچيان الحاني در تاريكي شب به كار ميبردند تا طيور و حيوانات به آنها نزديك شوند. زنان براي اطفال خود الحاني درست كردند تا گريه آنها را آرام نموده، خوابشان نمايند. (معارف معاريف)
اين حالاتي از موسيقيست كه در زمان گذشته استفاده ميشده، ولي در حال حاضر با موسيقي چگونه برخورد ميشود؟
البته اين حالات هنوز هم كم و بيش در بين مردم موجود است، ولي بحث ما بر سر آن موسيقيست كه متاسفانه جامعه ما را به طرف فساد و تباهي ميكشاند، افكار جوانان ما را منحرف و تخريب مينمايد و بعضاً ضررهاي بسيار مخربي را بر پيكره آنها وارد ميكند.