بررسی گسترده ی فقهی: قمار، قیادت، قیافه، کهانت و ... صفحه 147

صورت که آن مرد به اصحابش گفت که اگر همه را خوردید مال شما و چیزی بر عهده ی شما نیست، امّا اگر همه را نتوانستید بخورید بر شما است که فلان مقدار را بپردازید _ که قاعدتاً چند برابر پول آن گوسفند بوده است _ حضرت در این قضاوت فرمودند: این کار باطلی است، در مؤاکله ی طعام، هیچ چیزی چه کم باشد و چه زیاد بر عهده ی کسی نیست و غرامت اکل از طعام را منع کردند.

استفاده ی شیخ- قدس سره - از صحیحه ی محمد بن قیس، هم به نفع صاحب جواهر و هم علیه ایشان

مرحوم شیخ می فرماید: این که حضرت فقط از حیث حکم وضعی فرمودند «باطِلٌ» و از لحاظ حکم تکلیفی چیزی نفرمودند، در حالی که اگر حرام بود مناسب بود از باب نهی از منکر _ در صورتی که آن ها علم به حرمت داشتند _ یا از باب ارشاد جاهل _ در صورتی که علم به حرمت نداشتند _ بیان کنند، استفاده می شود که حرمت تکلیفی نداشته است. بنابراین این روایت می تواند به نفع صاحب جواهر- قدس سره - باشد که مراهنه ی به غیر آلات معدّه ی للقمار حرام نیست.

امّا این روایت می تواند علیه صاحب جواهر هم باشد؛ زیرا ایشان فرمودند تصرّف در جُعل از آن جایی که اکل مال به باطل