بررسی گسترده ی فقهی: قمار، قیادت، قیافه، کهانت و ... صفحه 174

بدون رهان قمار صادق نیست. با این حال تعبیر عِوَض القمار هم غلط نیست و نظیر آن است که گفته شود توپ فوتبال، در حالی که فوتبال بدون توپ معنا ندارد، علاوه آن که می توانیم بگوییم وقتی عوض به قمار اضافه می شود، معنای قمار از اشتمالش بر عوض سلب می شود.

3. مصداق لهو

از آن جایی که مغالبه مصداق لهو بوده و روایات هم دالّ بر حرمت مطلق لهو است، پس مطلق مغالبه حرام می باشد. از جمله روایات دالّ بر حرمت مطلق لهو، روایاتی است که حرمت شطرنج و نرد را تعلیل به باطل و لعب بودن آن می کند(1) و روایتی که

1- وسائل الشیعه، ج17، کتاب التجاره، أبواب ما یکتسب به، باب102، ح2، ص318 و الکافی، ج6، ص435: وَ [مُحَمَّدُ بْنُ یَعْقُوبَ] عَنْ عَلِیِّ بْنِ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ حَفْصِ بْنِ الْبَخْتَرِیِّ عَمَّنْ ذَکَرَهُ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ- علیه السلام - قَالَ: الشِّطْرَنْجُ مِنَ الْبَاطِلِ. ü همان، ح11، ص320 و الخصال، ج1، ص26: وَ [مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْن] فِی الْخِصَالِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ یَحْیَی عَنْ أَبِیهِ عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ جَعْفَرِ بْنِ عُقْبَهَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُحَمَّدٍ ابْنِ أُخْتِ أَبِی مَالِکٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ عَبْدِ الْوَاحِدِ بْنِ الْمُخْتَارِ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ- علیه السلام - عَنِ اللَّعِبِ بِالشِّطْرَنْجِ فَقَالَ: إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَمَشْغُولٌ عَنِ اللَّعِبِ. وَ رَوَاهُ الْحِمْیَرِیُّ فِی قُرْبِ الْإِسْنَادِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْوَلِیدِ الْخَرَّازِ عَنْ بُکَیْرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِاللَّهِ- علیه السلام - مِثْلَهُ.