بررسی گسترده ی فقهی: قمار، قیادت، قیافه، کهانت و ... صفحه 306

المسأله الرابعه و العشرون: النمیمه

اشاره

یکی دیگر از محرماتی که مرحوم شیخ(1) در نوع رابع ذکر فرمودند نمیمه (سخن چینی) است؛ یعنی سخن کسی را در مورد شخصی که به نوعی علیه اوست به آن شخص انتقال دهد.

بعضی هم گفته اند نمیمه نقل صرف نیست، بلکه نقل است با قید «لایقاع فتنهٍ أو وحشهٍ».(2) «لام» لإیقاع هم یا لام عاقبت است که

1- المکاسب المحرمه، ج 2، ص63: [المسأله] الرابعه و العشرون النمیمه: محرّمه بالأدلّه الأربعه. و هی نقل قول الغیر إلی المقول فیه، کأن یقول: تکلّم فلان فیک بکذا و کذا. قیل: هی من نَمَّ الحدیث، من باب قتل و ضرب، أی سعی به لإیقاع فتنه أو وحشه. و هی من الکبائر، قال اللّه تعالی (وَ یَقْطَعُونَ ما أَمَرَ اللّهُ بِهِ أَنْ یُوصَلَ وَ یُفْسِدُونَ فِی الْأَرْضِ أُولئِکَ لَهُمُ اللَّعْنَهُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدّارِ)، و النمّام قاطع لما أمر اللّه بصلته و مفسد.
2- شرح الشیخ جعفر علی قواعد العلامه ابن المطهر، ص 55: ما یحرم من المتاجر ... بیع النجس و ... (و النمیمه) علیهم فیزداد إثمها بنسبتها إلیهم کالکذب علیهم أو مطلقاً من قولهم ثمّ الحدیث من باب ضرب و قتل سعی به لإیقاع فتنه أو وحشه و هی المعیّنه بقوله تعالی وَ الْفِتْنَهُ أَکْبَرُ مِنَ الْقَتْلِ ... فقد دلت الأربعه علی حرمتها و شهدت الشواهد الداله علی حرمه أخذ الأجره علی المحرمات. P مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه (ط _ الحدیثه)؛ ج 12، ص: 221 [فی حرمه النمیمه] و أمّا النمیمه فهی نقل الحدیث من قوم إلی قوم علی وجه السعایه و الإفساد، یقال: نمّ الحدیث و ینمه من باب ضرب و قتل، سعی به لیوقع فتنه أو وحشه. P نجفی، حسن بن جعفر کاشف الغطاء، أنوار الفقاهه، ص31: السابع و الثلاثون: مما یحرم التکسب به (النمیمه) کما یفعله الأسافل لتحصیل المال من جهتها و لها جعاله أو مواطاه و هی حرام کتاباً و سنه و إجماعاً ... و غالبا هی مثار الفتنه التی تحریمها نطق به الکتاب حتی قال: (و الفتنه أکبر من القتل) و فی الروایه أنها من السحر الذی یفرق بین المتحابین و یعادی به المتصافین و یسفک به الدماء و یهدم به الدور و یکشف به الستور ... .