بررسی گسترده ی فقهی: قمار، قیادت، قیافه، کهانت و ... صفحه 365

ذکر نشده، کما این که در پاورقی طبع جدید مکاسب هم متذکر شده اند. بله، صاحب مفتاح الکرامه(1)- قدس سره - از بعض کتب شهید- قدس سره - نقل کرده که شهید نقل فرموده است: «محّصوا ذنوبکم بغیبه الفاسقین» که اولاً مستند کلام شهید معلوم نیست و ثانیاً اختصاص به غیبت دارد.

جواز هجاء غیر مؤمن و مبتدع

سپس مرحوم شیخ می فرماید:

و احترز بالمؤمن عن المخالف؛ فإنّه یجوز هجوه لعدم احترامه، و کذا یجوز هجاء الفاسق المبدع؛ لئلّا یؤخذ ببدعه.(2)

این که حرمت هجاء اختصاص به مؤمن دارد و هجاء غیر مؤمن حرمتی ندارد، در بحث «حرمت سبّ» و «غیبت» به طور مفصل بیان کردیم که حرمت اختصاص به مؤمن دارد و این جا هم چون عنوان جدیدی نیست، پس الکلام الکلام.

1- مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه (ط _ الحدیثه)، ج 12، ص210: و لا فرق فی المؤمن هنا بین الفاسق و غیره کما فی «المسالک و الروضه» إلّا أن یدخل هجاء الفاسق فی مراتب النهی عن المنکر بحیث یتوقّف ردعه علیه فیمکن جوازه إن فرض. و جوّز الشهید فی «حواشی الکتاب» هجاء الفاسق المتظاهر، قال: و فی الحدیث «محّصوا ذنوبکم بغیبه الفاسقین» قلت: قد یفرّق بینه و بین الغیبه، لاقتضائه الدوام بحیث یشمل الأعقاب، فالرخصه فیها لا تدلّ علی الرخصه فیه، و یأتی تمام الکلام فی ذلک.
2- المکاسب المحرمه، ج 2، ص118.