بررسی گسترده ی فقهی: قمار، قیادت، قیافه، کهانت و ... صفحه 7

قمار را حرام می کند تمسک کرد و گفت لعب به آلات معدّه ی للقمار بدون رهن حرام است و نتیجه این می شود که بازی با بعض آلات معدّه ی للقمار مثل پاسور بدون رهن حرام نیست و نهایتاً مکروه است. از این جهت، مشخص کردن حقیقت قمار و حدود معنای آن بسیار سرنوشت ساز است.

البته روایات زیادی وجود دارد که بعضی از مصادیق مانند شطرنج، نرد، سِدَر، اربع عشر و ... را مورد نهی قرار داده است. به هر حال اگر حدود معنای قمار مشخص شود به ما کمک می کند بفهمیم آیا متعلق نهی، بازی کردن با مراهنه است و یا هر نوع بازی کردنی است.

در مراجعه به أخبار، عبارات قوم و کتب لغت، سه یا چهار معنا می توان برای قمار پیدا کرد.(1)

معانی مختلف قمار

1. نفس آلاتی که با آن بازی می کنند، مثل شطرنج، پاسور و ... . بنابراین قمار در این جا اسم آن آلات است؛ نه مصدر.

1- همان: [المسأله] الخامسه عشر: القِمار حرام إجماعاً، و یدلّ علیه الکتاب و السنّه المتواتره. و هو بکسر القاف کما عن بعض أهل اللغه: «الرهن علی اللعب بشی ء من الآلات المعروفه» و حکی عن جماعه أنّه قد یطلق علی اللعب بهذه الأشیاء مطلقاً و لو من دون رهن و به صرّح فی جامع المقاصد. و عن بعضٍ أنّ أصل المقامره المغالبه.