بررسی گسترده ی فقهی: قمار، قیادت، قیافه، کهانت و ... صفحه 89

دوباره بتواند در مقابل انگشت دیگرش قمار کند. مسعودی می گوید: این ها واقعیت دارد و قصه نیست.

از این عبارت مسعودی که می گوید: «الأغلب علیهم القمار فی لعبهم بالشطرنج و النرد» شاید بتوان مفهوم گرفت که لعب بدون قمار هم مرسوم بوده، ولی کم بوده است. البته همین مقدار که کم بوده در اطلاق لعب به شطرنج بر آن علی نحو الحقیقه شک داریم و شاید علی نحو المجاز بر آن اطلاق می شده، کما این که اگر چند نفر بدون رسیدن به گل با هم توپ بازی کنند، علی نحو المجاز بر آن فوتبال اطلاق می شود، نه حقیقتاً.

بیان امام- قدس سره - در ناظر بودن روایات نهی از شطرنج به فتاوای بعض عامه در جواز لعب بدون رهن

مرحوم امام می فرماید روایاتی که در نهی از شطرنج وارد شده _ که بعضی از این روایات واقعاً تن انسان را می لرزاند _ بعید نیست که ناظر به فتوای بعض فقهای عامه در آن زمان باشد که لعب به شطرنج و نرد _ خصوصاً شطرنج _ را بدون رهن جایز می دانستند، در حالی که لعب مع الرهن را احدی از عامه نیز جایز نمی داند، پس سؤال هایی که از ائمه- علیهم السلام - در مورد بازی شطرنج و نرد می شده، ناظر به همان فتوای بعض عامه بوده که لعب بدون رهن را جایز می دانستند وگرنه حرمت لعب مع