ربا و راه های گریز از آن صفحه 102

صندوق امانت، صورت می پذیرفت، از تورّم لجام گسیخته خبری نبود، ولی کم کم بانک ها با سوء استفاده از این اعتماد مردم، به انتشار اسکناس بیش از مقدار سکّه موجود پرداختند. نخست مردم با اعتمادی که به بانک ها داشتند، واکنشی نشان ندادند، ولی هنگامی که چاپ اسکناس به شکل بی رویّه فزونی می یافت و ارزش آن پایین می آمد، مردم واکنش نشان داده و برای گرفتن سکّه های خود به بانک ها مراجعه می کردند و این امر به ورشکستگی بانک می انجامید. نمونه بسیار روشن آن، موضوع بانک داری جان لاو فرانسوی بود که ارزش اسکناس را تا 90 درصد پایین آورد و در آخر بانک او ورشکست گردید و خودش از فرانسه گریخت.(1)

4 _ پول تحریری

4 _ پول تحریری

که به نام های پول ثبتی، با نکی و دفتری نیز نامیده می شود، موجودی هر فرد در حساب جاری بانک می باشد. استفاده از چک (پول تحریری)، راهی کم هزینه تر و آسان تر در داد و ستدها به شمار می رود.

استفاده از چک در پایان قرن 19 رایج گردید و پرداخت ها به وسیله چک به سبب مزیت هایی که داشت، در کشورهایی که بانک داری توسعه یافته است، رقم مهمّی را در جمع معاملات کل به دست آورده است.(2)

5 _ شبه پول

5 _ شبه پول

دارایی، نقدینه غیر پولی است که بیش تر، دین ها و تعهّدهای برخی از نهادهای مالی خصوصی یا عمومی و دولتی را شامل می شود. سپرده های