ربا و راه های گریز از آن صفحه 111

بخش چهارم: حیله های شرعی گریز از ربا

اشاره

بخش چهارم: حیله های شرعی گریز از ربا

روایت های معتبری در زمینه حیله های شرعی برای فرار از ربا وجود دارد. وجود این روایت ها و برخورد شدید قرآن و روایات با مسأله ربا (به گونه ای که ربا را از زنا، زشت تر دانسته اند)، سبب به وجود آمدن دو دیدگاه کلّی درباره جواز یا عدم جواز حیله های شرعی فرار از ربا شده است.

بیش تر فقیهان با تمسّک به روایات معتبری که در این زمینه هست، به جواز حیله های شرعی... حکم داده اند. در مقابل، برخی مانند امام خمینی،(1) شهید صدر(2) و شهید مطهری رحمهم الله(3) بر این باورند که حتّی اگر اعتبار سند و دلالت این دسته از روایات هم پذیرفته شود، باز هم باید آن ها را با اصول دیگری سنجید. تفاوت مهمّ این دو دیدگاه بر این اساس است که آیا روش زندگی امام معصوم در جامعه، با به کار بستن راه های گریز از ربا، با هم سازگارند یا نه؟

1- کتاب البیع، ج 2، ص 548 .
2- محمدباقر صدر، البنک الاربوی فی الاسلام، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات، صص 164 _ 182.
3- ربا، بانک بیمه مسأله ربا، صص 238 _ 241.