ربا و راه های گریز از آن صفحه 119

کرده اند که پیوست کردن چیزی ثالث به یکی از دو جنس یکی از آن هاست.(1)

آیت اللّه خویی(2) و آیت اللّه گلپایگانی(3) (رحمه اللّه علیهما) نیز از موافقان حیله های شرعی برای فرار از ربا به شمار می آیند.

داد و ستدهای جای گزین ربا

اشاره

داد و ستدهای جای گزین ربا

با توجّه به اهمیّت زیادی که اسلام به کار و تجارت داده است و از سویی در همه زمینه های فردی و اجتماعی قانون و حکم دارد، در این جا نیز با وضع قوانین مشخص و امضا یا تشریع داد و ستدها راه تجارت و بازرگانی را باز گذاشته و آن ها را در قالب قوانین ویژه ای تأیید کرده است تا بدین وسیله از ستم بر یکدیگر جلوگیری کند و جلو ربا و دیگر داد و ستدهای باطل را بگیرد.

1 _ مضاربه

1 _ مضاربه

مضاربه قراردادی است که میان دو نفر بسته می شود که بر اساس آن سرمایه از شخصی و کار از دیگری می باشد و در پایان، سود به دست آمده را به نسبت قراردادی که میان خود داشته اند تقسیم می کنند.(4)

در مضاربه شرایطی هست که اگر به آن ها عمل نشود، قرارداد باطل خواهد

1- سید محمدکاظم یزدی، سؤال و جواب استفتائات، مرکز نشر علوم اسلامی، بهار 76، ص 270، پرسش 429.
2- منهاج الصالحین، ج 2، ص 54 ، مسأله 217.
3- مجمع المسائل، ج 2، صص 93 به بعد.
4- توضیح المسائل مراجع، ج 2، ص 263؛ العروه الوثقی مع تعالیق الامام الخمینی رحمه الله ، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی رحمه الله ، چ 1، 1380، صص 854 به بعد.