ربا و راه های گریز از آن صفحه 123

هر دو طرف است؛ مگر این که افراط و تفریطی در کار باشد.

این قرارداد از قراردادهای جایز است و هر کدام که بخواهد، می تواند آن را بر هم بزند؛ مگر این که در ضمن قرارداد، شرط کرده باشند که تا زمان مشخصی قرارداد را بر هم نزنند.(1)

3 _ فروش قسطی

3 _ فروش قسطی

این بحث در کتاب های فقهی با عنوان «نسیه» یا داد و ستد نسیه ای مطرح شده است. در فروش قسطی، فروشنده جنس خود را به این قرار که پول آن را در آیندهدریافت کند، می فروشد. در داد و ستد نسیه باید مدّت، به طور کامل مشخص باشد. پس اگر بگوید سرِ خرمن پول آن را می دهم، چون مدّت کاملاً مشخّص نیست، معامله باطل است.(2)

اگر در داد و ستد نسیه ای، مشتری بمیرد، فروشنده می تواند پیش از زمان پایان قرارداد تحویل پول، پول خود را خواستار شود.(3) اگر به کسی که قیمت جنس را نمی داند، مقداری نسیه بدهد و قیمت آن را به او نگوید، معامله باطل است، ولی اگر به کسی که قیمت نقدی جنس را می داند نسیه بدهد و گران تر حساب کند، برای مثال، بگوید جنسی را که به تو نسیه می دهم، ده درصد از قیمت نقد گران تر حساب می کنم و او بپذیرد، اشکال ندارد. در داد و ستد نسیه ای اگر پیش از رسیدن زمان پرداخت پول، فروشنده مقداری از طلب خود

1- تحریرالوسیله، مسأله 12 و 13.
2- توضیح المسائل مراجع، ج 2، ص 234، مسأله 2105؛ تحریرالوسیله، ج 1، ص 492.
3- توضیح المسائل مراجع، مسأله 2106.