ربا و راه های گریز از آن صفحه 20

دست آوردن درآمد می دانستند(1) و از سوی دیگر، بر این عقیده بودند که ربا سبب ایجاد فاصله طبقاتی میان فقیران و ثروت مندان می گردد و به فروپاشی حکومت می انجامد.(2)

2. روم

2. روم

رومی ها نیز هم چون یونانیان ربا را حرام می دانستند و دیدگاه هایی مانند آرای یونانی از سوی نویسندگان روم هم چون سیسرو، کاتیو و سنیکا ارایه گردید.(3)

دولت روم در دوره های نخستین، گرفتن ربا را به هر عنوانی حرام کرده بود، ولی در دوره های بعد و با پیدایش گروه های تاجر، ربا درجامعه رومی نیز راه یافت، ولی دولت شرایط و محدودیت های سرسختانه ای در زمینه محدوده ربا اعمال می کرد.(4)

3. عربستان

3. عربستان

در عربستان هرچند رباخواری رایج بود، ولی آنان نیز در آمدِ از راه ربا را درآمدی ناشایست می پنداشتند. وقتی در سال پنجم پیش از بعثت، قریش به بازسازی کعبه تصمیم گرفت، ابولهب گفت: «کسانی که می خواهند در بازسازی کعبه شرکت کنند، از مال حلال خود هزینه کنند و دارایی هایی را که از راه ستم یا ربا به دست آمده است، در بازسازی کعبه مصرف نکنند.»(5) دیگر قریشیان نیز در این کار با وی هم عقیده بودند. بنا بر روایتی که اهل سنّت از

1- فضل الهی، التدابیر الواقیه من الرّبا فی الاسلام، مکتبه المؤیّه، 1412 ه . ق، چ 2، ص 34.
2- فضل الهی، التدابیر الواقیه من الرّبا فی الاسلام، مکتبه المؤیّه، 1412 ه . ق، چ 2، ص 34.
3- فضل الهی، التدابیر الواقیه من الرّبا فی الاسلام، مکتبه المؤیّه، 1412 ه . ق، چ 2، ص 34.
4- فضل الهی، التدابیر الواقیه من الرّبا فی الاسلام، مکتبه المؤیّه، 1412 ه . ق، چ 2، ص 35.
5- ابن هشام، السیره النبویّه، بیروت، دارالکتب العربیّه، چ 3، 1410 ه . ق. 1990 م، ج 1، ص 179.