ربا و راه های گریز از آن صفحه 80

انجام می پذیرد.(1)

البته برخی از فقیهان دلیل عقلی را رد کرده اند، ولی محکوم بودن و زشتی ربا، حتّی در میان ملّت های باستان و امّت هایی که شرع در آن جا راه نیافته بود، نشانه این است که ربا با عقل و فطرت سلیم مخالف است. از سویی، علت هایی مانند ظلم بودن و باز داشتن از انجام کارهای نیک که در تحریم این پدیده زشت در قرآن و روایات بیان شده است، می تواند نشانی بر محکومیّت عقلی این کار ناهنجار باشد.

گونه های ربا

اشاره

گونه های ربا

از جنبه های گوناگونی می توان ربا را تقسیم کرد؛ زیرا گاهی ربا در دادوستد میان دو نفر انجام می پذیرد که به آن «ربای معاملی» گویند و گاهی در قرض صورت می گیرد که به آن «ربای قرض» می گویند.(2)

در ربای قرض نیز گاه، هدف از گرفتن قرض برآوردن نیازهای اوّلیه زندگانی است که به آن «ربای مصرفی» گویند و گاهی قرض گرفتن برای مصرف در امور تولیدی است که به آن «ربای تولیدی» گویند.

تقسیم های دیگری نیز مانند «ربای جلّی و خفی» یا «ربای جاهلی و غیر جاهلی» در برخی کتاب ها آمده است که بازگشت آن ها به اقسام بالاست.

الف _ ربای معاملی

اشاره

الف _ ربای معاملی

ربای معاملی [= داد و ستد] همان فروختن چیزی به چیز دیگری همانندآ ن