تروریسم علیه انقلاب صفحه 57

هویت اصیل پیشین به هویت عاریتی جدید به سادگی امکان پذیر نیست و با بحران های روحی و فکری همراه است که تعبیر دیگر آن بحران هویت است.(1)

اما نقش سکولاریزاسیون زمان پهلوی را در گسترش پدیده تروریسم به صورت دیگر نیز می توان توضیح داد. سکولاریزاسیون به دو صورت متفاوت به گسترش تروریسم انجامیده است. نخست با تضعیف باورهای دینی و اخلاقی که «قساوت قلب» را در افراد بیشتر می سازد و انجام افعال حرام را با توجیهات مختلف مباح می شمرد. دوم، از طریق دامن زدن به جریان های بنیادگرای رادیکال که در واقع محصول دنیای مدرن هستند و در واکنش به مدرنیزاسیون ظهور یافته اند. این نکته آخر را در نتیجه تحقیقات هرایر دکمجیان که بر روی جریان های بنیادگرای خاورمیانه متمرکز بوده نیز می توان مشاهده کرد.(2)

افزون بر این مطالب، می توان آنچه که پیشتر درباره رهیافت روانشناسی فردی و اجتماعی (سازمانی) درباره تروریسم گفته شد را نیز افزود.

4. علت فرهنگی

جامعه ایران نیز مانند بسیاری از جوامع بشری در تجربه سیاسی خود خشونت را به عنوان یکی از مهم ترین ابزارهای انتقال قدرت یا تأثیرگذاری بر قدرت درک کرده بود. به عبارت دیگر نبودن نظام های سیاسی مردم سالار و گردش مسالمت آمیز نخبگان در حکومت های ملوک الطوایفی و استبدادی نوعی فرهنگ سیاسی ویژه ای را در میان فعالان و نیروهای سیاسی یا به عبارت دیگر نخبگان سیاسی تولید می کرد. در این فرهنگ سیاسی بر جای مانده از نظام های سیاسی گذشته، نقش خشونت در جابه جایی قدرت بسیار برجسته به چشم می آمد.

در واقع، پس از انقلاب گرچه نظام سیاسی مردم سالار مبتنی بر انتخابات بر کشور حاکم شد، اما هنوز برای دگرگونی در فرهنگ سیاسی