- سخن مجمع 1
- اشاره 4
- حال نگاه بیندازید و ببینید: 8
- اشاره 47
- بخش اوّل: آیاتی که از علم غیب در زندگی انبیا و صالحین خبرمی دهد 47
- بخش دوّم: آیاتی که علم غیب را منحصر در خداوند متعال می داند و آن را از دیگران نفی می کند 56
- بخش سوّم: آیاتی که امکان علم غیب داشتن را برای غیر خداوند اثبات می کند 59
- بخش چهارم: آیاتی که اعطای علم غیب به خاتم پیامبران را اثبات می کند 60
- بخش پنجم: آیات و روایاتی که اعطای علم غیب به ائمّه(علیهم السّلام) (اهل بیت) را اثبات می کند 63
- بخش ششم: امام علی ابن ابی طالب(علیه السلام) و علم غیب 72
- بخش هفتم: روایاتی که از علم غیب امامان(علیه السلام) و پیشگوییهای آنان سخن می گوید 79
- اشاره 93
- 1- نظر شوکانی: 94
- 2- نظر ابن تیمیّه: 96
- 3- نظر ابن خلدون: 99
- 4- نظر فخر رازی: 100
- اشاره 102
- مرحلۀ نخست: در عصر امامان(علیهم السّلام) 106
- مراحل بحث پیرامون علم غیب ائمّه(علیهم السّلام) 106
- 1- شیخ مفید 113
- اشاره 113
- مرحلۀ دوّم: دوران پس از غیبت معصوم(علیه السلام) 113
- 2- شیخ طوسی 116
- مرحلۀ سوّم: از نظر علمای معاصر 120
- اشاره 120
- 2- شهید صدر 122
- اشاره 127
- 3- سیّد محمّد حسین طباطبایی 127
- اوّلاً: از راه نقل: 127
- نتیجۀ بحث 140
وَقُل رَّبِّ زِدْنِی عِلْمًا. (1)
«و بگو: پروردگارا! بر دانشم بیفزای».
در بخش قبل به این نتیجه رسیدیم که علم غیب مختص به خداوند سبحان است و به هر که بخواهد از آن عطا می کند و بین این دو علم، هیچ تعارضی در نفی و اثبات نیست. به همین ترتیب می توان تعارض (ظاهری) بین آیاتی که علم غیب را منحصر در خداوند می داند و آیاتی که دربارۀ امکان علم غیب برای غیر خداوند سخن می گوید را برطرف کرد.
از آیاتی که دربارۀ دادن علم غیب به غیر خداوند سخن می گوید بر می آید که این علم با اذن، اراده و رضایت خداوند به دست می آید و به هیچ وجه بیرون از حوزۀ اراده و اختیار خداوند و بی ارتباط با او نیست.
بخش چهارم: آیاتی که اعطای علم غیب به خاتم پیامبران را اثبات می کند
آیاتی که امکان دستیابی به علم غیب را برای برخی از بندگان اثبات می کند، بر شمردیم. همچنین به آیاتی که اعطای علم غیب به غیر خداوند را اثبات می کند، اشاره کردیم؛ مانند:
وَعَلَّمَ آدَمَ الأَسْمَاء کُلَّهَا. (2)
«(خدا) همۀ (معانی) نامها را به آدم آموخت».
1- (1) - طه (20): 114.
2- (2) - بقره (2): 31.