رازهای نهان در موسیقی (جوان و موسیقی) صفحه 32

غنای حق در مورد اشعاری است که ذکر بهشت و جهنم و تشویق مردم به آخرت را در بر دارد .

غنای باطل همان چیزی است که در مجالس اهل لهو و باطل مثل مجالس بنی امیه و بنی عباس بوده است . و سخن مرحوم فیض و مرحوم خراسانی ثابت نشده است که بر خلاف اجماع یا مذهب باشد . (1)

پس طرب عبارت است از : حالتی که در اثر غم یا شادی به انسان دست می­دهد به گونه­ای که در اثر آن ، حرکات سبک وخلاف شأن ، وقار و متانت از او صادر گردد .

انواع طرب

1- طرب مفرَّح و حزن انگیز

ابن خردادبه در تعریف غناء به نکات قابل توجهی اشاره می­کند . او می­گوید :

« الغناء ما اطربک فافضک و ابکاک فاشجاک» غناء آن است تو را به طرب آورد ، برقصاند ، بگریاند و اندوهناک سازد .

طرب همان تأثر روح و نفس می­باشد از آنچه که به سمع آن رسیده است . در ینجا ابن خردادبه طرب غنایی را بیان کرده و تاثیر غنا در نفس ظاهر می­شود و تاثیر صوت خوش خدادادی که باکلام الهی در آمیخته ، در روح ظاهر می­گردد .

شادی نفسانی در حرکات جسمی بدن ظاهر می­شود و در نوع مبتذل به بدن نمایی و دعوت به خود منتهی می­شود . و حزن نفسانی نیز با