عرفه و عرفات صفحه 106

چگونگی عمل حج را از فرشته وحی جبرئیل آموخت و در برابر جبرئیل می‌فرمود: «

عرفتُ، عرفتُ » ؛ «شناختم، شناختم» .

ج) حضرت خضر (ع) و صحرای عرفات

امام رضا (ع) فرموده‌اند:

خضر (ع) از آب حیات نوشید. پس، زنده است و نمی‌میرد، تا در صور، دمیده شود. او نزد ما می‌آید و سلام می‌دهد و ما صدایش را می‌شنویم؛ ولی خودش را نمی‌بینیم. همانا او در آنجا حضور می‌یابد که یاد شود. پس هر یک از شما که او را یاد کرد، بر او سلام دهد. همانا او هر سال، در موسم حج، حضور می‌یابد و همه عبادات را انجام می‌دهد و در عرفات، وقوف می‌کند و به دعای مؤمنان، «آمین» می‌گوید. به زودی، خداوند به واسطه او، وحشت قائم ما را در دوران غیبتش به انس تبدیل می‌کند و تنهایی‌اش را به وسیله او، وصل می‌گرداند.(1)

د) پیامبر گرامی اسلام (ص) و صحرای عرفات

دامنۀ کوه عرفات در زمان صدر اسلام، کلاس صحرایی پیامبر اسلام (ص) بود و بنا به گفتۀ مفسران، آخرین سورۀ قرآن در صحرای عرفات بر پیامبر (ص) نازل شد(2)و پیامبر (ص) این سوره را که از جامع‌ترین