شرح دعاء عرفه صفحه 25

الإنسانَ خُلِقَ عَجُولاً - والصنف الآخر بعثه علی السؤال لما علم أ نّ ثمَّه أمورا عندالله، قد سبق العلم بأ نّها لاتنال إلاّ بعد السؤال، فلعلّ ما یسأله یکون من هذا القبیل، فسؤاله احتیاط لما هو الأمر علیه من الإمکان، و هو لایعلم ما فی علم الله، ولا ما یعطیه استعداده فی القبول، لأنه من أغمض المعلومات، الوقوف فی کلّ زمان فرد، علی استعداد الشخص فی ذلک الزمان...».

سائلان عطایای ذاتیه و اسمائیه مذکور در مبحث گذشته که مستدعیات خود را بلسان مقال طلب نمایند اعمّ از آن که سؤال آنان معیّن باشد و یا غیرمعیّن ولی طلب نمایند مسؤول

خود را و طالب اجابت باشند نه آن که سؤال و دعای آنان جهت امتثال امر مولی باشد، بر دو قسمند:

جمعی را استعجال طبیعی و فطری که لازمه نشأت طبع انسان است، به سؤال وامی دارد و از این رو طالب عطایا و منح حقّند و مطلوب و کمال را قبل از وقت خاصّ آن کمال، طلب می کنند؛ چه این که این قبیل از طالبان به اسرار قضا و قدر و عین و ذات و استعداد و لوازم عین ثابت خود علم ندارند.

صنف دیگر از مردم از باب آن که اجمالا می دانند که حقّ مبدأ فیّاض است و هیچ طالب مستعدّی را محروم نمی کند، و نیز می دانند که عطایای موجود در خزائن غیب بدون سؤال و

طلب و دعا و تضرّع شامل مظاهر مستعدّه نمی شود و چه بسا آنچه را که آنها طلب می نمایند

از جمله عطایا و مواهبی باشد که با همین سؤالات خاصه شامل حال آنان خواهد شد. همین موضوع که مطلوب آنان چه بسا از جمله امور مشروط به دعا باشد باعث آنان بر سؤال می شود؛ بنابراین «فسؤاله احتیاط»، چه آن که در این قبیل از موارد، سائل از طریق اتصال به عالم اعیان ثابته و اطّلاع از سرّ قدر و مشاهده عین خود و لوازم و استعداد آن، بما فی علم الله و ما یعطیه استعداده فی القبول، علم ندارد، چون وقوف به اسرار قضا و قدر و احاطه بما فی علم الحقّ والعلم بما یعطیه استعداده الجزئی و اطّلاع از حضرت واحدیت اختصاص به کمّل افراد دارد و احاطه تفصیلی و حضور تامّ و اتّصال تمام به مقام واحدیت اختصاص دارد

به حضرت ختمی مرتبت و خاتم ولایت محمّدیّه کعلیّ علیه السلام و من شاءالله من العتره.

فی أ نّ للدّعاء والطلب باعثاً

بتقریر آخر: باعث بر طلب و سؤال یا استعجال طبیعی است و یا استعداد حالی یا احتیاط،