- پیشگفتار 1
- اشاره 3
- 3 - خلقت انسان از نفس واحده 5
- 2 - عارضی بودن تفرقه 5
- 1 - نفخ صور از جانب خدا برای آدم علیه السلام 5
- اشاره 5
- 5 - فطرت یکسان 6
- 4 - تکریم بنی آدم 6
- 6 - الهام به نفس بشر 6
- 8 - پیامبر همگان 7
- 9 - همگانی بودن بعثت 7
- 7 - یکپارچگی امت اسلامی 7
- قرآن و اتحاد ملّی 8
- روایات و اتحاد ملّی 12
- سیره پیامبرصلی الله علیه وآله در مورد اتحاد ملّی 15
- اتحاد ملّی در صدر اسلام از دیدگاه مستشرقان 19
- توضیح 21
- راه کارهای اتّحاد ملّی 21
- 1 - مخالفت با شعارهای قومی 21
- 3 - دادن پُست ها به اقوام مختلف 22
- 2 - ایجاد اخوّت بین اقوام 22
- 4 - تقویت ارزش های دینی 23
- 5 - پیوندهای خانوادگی بین اقوام 23
- 7 - طرد اقوام نااهل از خود 25
- تعصب مذموم 25
- اشاره 27
- اشاره 28
- اقسام انسجام اسلامی 28
- 2 - انسجام حقیقی 29
- روایات و دعوت به انسجام سیاسی 30
- راهکارهای انسجام سیاسی 32
- توضیح 32
- 1 - شناخت هر مذهب از منابع آن 32
- 2 - حسن ظنّ به دیگری 33
- 4 - حکم به ظاهر افراد 36
- قرآن و حکم به ظاهر افراد 36
- اشاره 36
- روایات اهل بیت علیهم السلام و حکم به ظاهر افراد 37
- روایات اهل سنت و حکم به ظاهر افراد 38
- ه) ذهبی می گوید 43
- الف) ابن تیمیه می گوید 43
- د) شاطبی می گوید 43
- ب) ابن حجر عسقلانی می گوید 43
- و) رشید رضا در تفسیر «المنار» می گوید 44
- ز) ابن حزم می گوید 45
- 5 - گفت و گو در مسائل اختلافی 46
- 6 - دوری از خطّ غلو 46
- 9 - پرهیز از کلمات حساسیت زا و نفرت انگیز به یکدیگر 51
- 7 - پرهیز از کید دشمنان اسلامی 51
- 8 - ضرورت یک صدایی به هنگام شداید 51
- 11 - رعایت اخلاق اسلامی نسبت به یکدیگر 53
- 10 - پرهیز از ناسزا گفتن به مقدسات طرف مقابل 53
- 12 - ملاقات و گفت و گو 54
- 14 - یکی شدن اصطلاحات 55
- 15 - بازنگری تدوین تاریخ اسلامی 56
- 16 - پرداختن به مسائل مهم 58
- 17 - همکاری در مسائل اتفاقی 61
- توضیح 66
- 2 - ابعاد جهانی اسلام 66
- 3 - گسترش روحیه برادری 66
- 1 - توحید 66
- 4 - همکاری اجتماعی 67
- 6 - حج، کنگره عظیم جهان اسلام 68
- 5 - مسجد و اقامه جمعه و جماعت 68
- 7 - به کار گرفتن زبان عربی در عبادات 69
- اشاره 77
- 2 - وجود شیعه در بین جامعه 77
- 1 - حفظ جان شیعیان 77
- 3 - اتمام حجّت بر تمام مردم 78
- 2 - به استضعاف کشیدن گروهی از مردم 79
- توضیح 79
- 1 - بی آبرویی 79
- 3 - کشتار و اسارت 79
- اشاره 80
- 1 - اتهام به یکدیگر 80
- 2 - عدم تعقل 84
- 3 - نداشتن بینش سیاسی واقع بینانه 84
- 5 - عدم توجه به دشمن مشترک 85
- 4 - شناخت هر مذهب از زبان مخالفان 85
- 6 - حکم به لوازم اعتقاد 85
- 7 - سوء ظنّ به دیگری 86
- انسجام تکوینی در صدر اسلام 87
- وصیّت پیامبران به پیروی از جانشین به حقّ 88
- وحدت حقیقی بر محور امام معصوم علیهم السلام 89
- 1 - امتحان ملائکه و شیطان با خلقت حضرت آدم علیه السلام 94
- اشاره 94
- 2 - امتحان امُت اسلامی در وحدت بر مسأله امامت 96
- ایمان همراه با ولایت 98
- علم پیامبرصلی الله علیه وآله به اختلاف امت اسلامی 102
- توجیه کلام حضرت هارون علیه السلام 103
- رجوع به خدا و رسول هنگام اختلاف در جانشین پیامبرصلی الله علیه وآله 105
- حرمت کتمان حقایق 107
- امام علی علیه السلام و دعوت به اهل بیت علیهم السلام 109
- غدیر، محور انسجام حقیقی 111
- طرح غدیر، در راستای انسجام اسلامی 116
- غدیر از دیدگاه برخی اهل سنت 124
- توضیح 124
- 2 - محمد بن طلحه شافعی 125
- 1 - محمد بن محمد غزّالی 125
- 3 - سبط بن جوزی 126
- 4 - محمد بن یوسف گنجی شافعی 126
- 7 - سعدالدین تفتازانی 127
- 6 - تقی الدین مقریزی 127
- اشاره 129
- 1 - فرید الدین عطار نیشابوری (513 - 586 ق) 129
- پیام های غدیر به جامعه اسلامی 136
میان بنی اسرائیل تفرقه انداختی، و سفارش مرا به کار نبستی!»
و این در حالی است که خداوند متعال خطاب به پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله می فرماید: «یأَیُّها الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنزِلَ إِلَیْکَ مِن رَبِّکَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَاللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النّاسِ»؛(1) «ای پیامبر! آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده است، کاملاً (به مردم) برسان! و اگر نکنی، رسالت او را انجام نداده ای! خداوند تو را از (خطرات احتمالی) مردم، نگاه می دارد؛ و خداوند، جمعیّت کافران (لجوج) را هدایت نمی کند».
سؤال این است که چگونه خداوند متعال به پیامبرش تأکید می کند هر طور که شده ولو در امت اختلاف می افتد تو باید امر ولایت حضرت علی علیه السلام را ابلاغ کنی ولی وقتی حضرت هارون علیه السلام از حضرت موسی علیه السلام عذر می خواهد و می گوید: «إِنِّی خَشِیتُ أَن تَقُولَ فَرَّقْتَ بَیْنَ بَنِی إِسْرَ ئِیلَ وَلَمْ تَرْقُبْ قَوْلِی» حضرت موسی علیه السلام سکوت می کند و چیزی نمی گوید؟!
پاسخ: در جمع بین این دو آیه می گوییم: به طور حتم حضرت هارون علیه السلام به وظیفه نهی از منکر قولی نسبت به پرستش گوساله سامری اقدام کرده است ولی حضرت موسی علیه السلام از او شدت عمل خواسته بود، که هارون در جواب او این عبارت را گفته است: «إِنِّی خَشِیتُ...»، و خداوند متعال از پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله نیز همین مرتبه یعنی مرتبه گفتن حقّ را خواسته است نه اقدام عملی.
لذا امام خمینی قدس سره فرموده است: «رسول خداصلی الله علیه وآله در عینی که برایش مشکل بود که حضرت علی علیه السلام را معرفی کند و راه هدایت را به مردم بگوید، برای
1- مائده /67.