- پیشگفتار 1
- اشاره 3
- 3 - خلقت انسان از نفس واحده 5
- 1 - نفخ صور از جانب خدا برای آدم علیه السلام 5
- اشاره 5
- 2 - عارضی بودن تفرقه 5
- 5 - فطرت یکسان 6
- 6 - الهام به نفس بشر 6
- 4 - تکریم بنی آدم 6
- 9 - همگانی بودن بعثت 7
- 7 - یکپارچگی امت اسلامی 7
- 8 - پیامبر همگان 7
- قرآن و اتحاد ملّی 8
- روایات و اتحاد ملّی 12
- سیره پیامبرصلی الله علیه وآله در مورد اتحاد ملّی 15
- اتحاد ملّی در صدر اسلام از دیدگاه مستشرقان 19
- 1 - مخالفت با شعارهای قومی 21
- راه کارهای اتّحاد ملّی 21
- توضیح 21
- 2 - ایجاد اخوّت بین اقوام 22
- 3 - دادن پُست ها به اقوام مختلف 22
- 4 - تقویت ارزش های دینی 23
- 5 - پیوندهای خانوادگی بین اقوام 23
- 7 - طرد اقوام نااهل از خود 25
- تعصب مذموم 25
- اشاره 27
- اقسام انسجام اسلامی 28
- اشاره 28
- 2 - انسجام حقیقی 29
- روایات و دعوت به انسجام سیاسی 30
- توضیح 32
- راهکارهای انسجام سیاسی 32
- 1 - شناخت هر مذهب از منابع آن 32
- 2 - حسن ظنّ به دیگری 33
- قرآن و حکم به ظاهر افراد 36
- 4 - حکم به ظاهر افراد 36
- اشاره 36
- روایات اهل بیت علیهم السلام و حکم به ظاهر افراد 37
- روایات اهل سنت و حکم به ظاهر افراد 38
- الف) ابن تیمیه می گوید 43
- د) شاطبی می گوید 43
- ب) ابن حجر عسقلانی می گوید 43
- ه) ذهبی می گوید 43
- و) رشید رضا در تفسیر «المنار» می گوید 44
- ز) ابن حزم می گوید 45
- 5 - گفت و گو در مسائل اختلافی 46
- 6 - دوری از خطّ غلو 46
- 8 - ضرورت یک صدایی به هنگام شداید 51
- 7 - پرهیز از کید دشمنان اسلامی 51
- 9 - پرهیز از کلمات حساسیت زا و نفرت انگیز به یکدیگر 51
- 11 - رعایت اخلاق اسلامی نسبت به یکدیگر 53
- 10 - پرهیز از ناسزا گفتن به مقدسات طرف مقابل 53
- 12 - ملاقات و گفت و گو 54
- 14 - یکی شدن اصطلاحات 55
- 15 - بازنگری تدوین تاریخ اسلامی 56
- 16 - پرداختن به مسائل مهم 58
- 17 - همکاری در مسائل اتفاقی 61
- 2 - ابعاد جهانی اسلام 66
- 1 - توحید 66
- توضیح 66
- 3 - گسترش روحیه برادری 66
- 4 - همکاری اجتماعی 67
- 6 - حج، کنگره عظیم جهان اسلام 68
- 5 - مسجد و اقامه جمعه و جماعت 68
- 7 - به کار گرفتن زبان عربی در عبادات 69
- 2 - وجود شیعه در بین جامعه 77
- اشاره 77
- 1 - حفظ جان شیعیان 77
- 3 - اتمام حجّت بر تمام مردم 78
- 2 - به استضعاف کشیدن گروهی از مردم 79
- 3 - کشتار و اسارت 79
- توضیح 79
- 1 - بی آبرویی 79
- 1 - اتهام به یکدیگر 80
- اشاره 80
- 2 - عدم تعقل 84
- 3 - نداشتن بینش سیاسی واقع بینانه 84
- 6 - حکم به لوازم اعتقاد 85
- 5 - عدم توجه به دشمن مشترک 85
- 4 - شناخت هر مذهب از زبان مخالفان 85
- 7 - سوء ظنّ به دیگری 86
- انسجام تکوینی در صدر اسلام 87
- وصیّت پیامبران به پیروی از جانشین به حقّ 88
- وحدت حقیقی بر محور امام معصوم علیهم السلام 89
- اشاره 94
- 1 - امتحان ملائکه و شیطان با خلقت حضرت آدم علیه السلام 94
- 2 - امتحان امُت اسلامی در وحدت بر مسأله امامت 96
- ایمان همراه با ولایت 98
- علم پیامبرصلی الله علیه وآله به اختلاف امت اسلامی 102
- توجیه کلام حضرت هارون علیه السلام 103
- رجوع به خدا و رسول هنگام اختلاف در جانشین پیامبرصلی الله علیه وآله 105
- حرمت کتمان حقایق 107
- امام علی علیه السلام و دعوت به اهل بیت علیهم السلام 109
- غدیر، محور انسجام حقیقی 111
- طرح غدیر، در راستای انسجام اسلامی 116
- توضیح 124
- غدیر از دیدگاه برخی اهل سنت 124
- 1 - محمد بن محمد غزّالی 125
- 2 - محمد بن طلحه شافعی 125
- 3 - سبط بن جوزی 126
- 4 - محمد بن یوسف گنجی شافعی 126
- 6 - تقی الدین مقریزی 127
- 7 - سعدالدین تفتازانی 127
- اشاره 129
- 1 - فرید الدین عطار نیشابوری (513 - 586 ق) 129
- پیام های غدیر به جامعه اسلامی 136
نمود، و لذا خداوند به وسیله او شکاف های ناشی از اختلاف را پر کرد و میان خویشاوندان همبستگی و الفت به وجود آورد آن هم در پی شعله های عداوتی که در سینه ها افروخته شده بود و کینه های نهفته ای که هر آن در دل جرقه ای می زد».
اتحاد ملّی در صدر اسلام از دیدگاه مستشرقان
توفیق پیامبرصلی الله علیه وآله در جهت ایجاد وحدت سیاسی در محدوده داخلی و تشکیل یک ملت واحد امری است که از نظر پاره ای نویسندگان اروپایی دور نمانده است؛
1 - گوستاو لوبون فرانسوی در این باره می نویسد: «معجزه بزرگ پیامبرصلی الله علیه وآله این بود که توانست پیش از مرگ خود قافله پراکنده عرب را گرد هم آورد و از این کاروان سرگردان و پریشان، ملت واحدی تشکیل دهد بدان سان که همه را در برابر یک دین خاضع کرده، فرمانبر و مطیع یک پیشوا گرداند».(1)
او در جای دیگر می گوید: «هنگامی که پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله در سال 632 میلادی از دنیا رفت هنوز کاری را که دست بدان زده بود پابرجا نشده و انواع و اقسام خطرها دین او را برای همیشه تهدید به زوال می کرد، و آن وحدت سیاسی سرزمین های عربی که به دست او انجام شد نتیجه مساواتی که دین او در برداشت و این وحدت سیاسی زاییده آن وحدت دینی بود...».(2)
1- تمدن اسلام و عرب، ص 128.
2- تمدن اسلام و عرب، ص 157.