- پیشگفتار 1
- اشاره 3
- 3 - خلقت انسان از نفس واحده 5
- 2 - عارضی بودن تفرقه 5
- اشاره 5
- 1 - نفخ صور از جانب خدا برای آدم علیه السلام 5
- 6 - الهام به نفس بشر 6
- 5 - فطرت یکسان 6
- 4 - تکریم بنی آدم 6
- 9 - همگانی بودن بعثت 7
- 8 - پیامبر همگان 7
- 7 - یکپارچگی امت اسلامی 7
- قرآن و اتحاد ملّی 8
- روایات و اتحاد ملّی 12
- سیره پیامبرصلی الله علیه وآله در مورد اتحاد ملّی 15
- اتحاد ملّی در صدر اسلام از دیدگاه مستشرقان 19
- 1 - مخالفت با شعارهای قومی 21
- راه کارهای اتّحاد ملّی 21
- توضیح 21
- 2 - ایجاد اخوّت بین اقوام 22
- 3 - دادن پُست ها به اقوام مختلف 22
- 4 - تقویت ارزش های دینی 23
- 5 - پیوندهای خانوادگی بین اقوام 23
- 7 - طرد اقوام نااهل از خود 25
- تعصب مذموم 25
- اشاره 27
- اقسام انسجام اسلامی 28
- اشاره 28
- 2 - انسجام حقیقی 29
- روایات و دعوت به انسجام سیاسی 30
- توضیح 32
- راهکارهای انسجام سیاسی 32
- 1 - شناخت هر مذهب از منابع آن 32
- 2 - حسن ظنّ به دیگری 33
- قرآن و حکم به ظاهر افراد 36
- اشاره 36
- 4 - حکم به ظاهر افراد 36
- روایات اهل بیت علیهم السلام و حکم به ظاهر افراد 37
- روایات اهل سنت و حکم به ظاهر افراد 38
- ب) ابن حجر عسقلانی می گوید 43
- د) شاطبی می گوید 43
- الف) ابن تیمیه می گوید 43
- ه) ذهبی می گوید 43
- و) رشید رضا در تفسیر «المنار» می گوید 44
- ز) ابن حزم می گوید 45
- 6 - دوری از خطّ غلو 46
- 5 - گفت و گو در مسائل اختلافی 46
- 8 - ضرورت یک صدایی به هنگام شداید 51
- 7 - پرهیز از کید دشمنان اسلامی 51
- 9 - پرهیز از کلمات حساسیت زا و نفرت انگیز به یکدیگر 51
- 11 - رعایت اخلاق اسلامی نسبت به یکدیگر 53
- 10 - پرهیز از ناسزا گفتن به مقدسات طرف مقابل 53
- 12 - ملاقات و گفت و گو 54
- 14 - یکی شدن اصطلاحات 55
- 15 - بازنگری تدوین تاریخ اسلامی 56
- 16 - پرداختن به مسائل مهم 58
- 17 - همکاری در مسائل اتفاقی 61
- 1 - توحید 66
- 2 - ابعاد جهانی اسلام 66
- توضیح 66
- 3 - گسترش روحیه برادری 66
- 4 - همکاری اجتماعی 67
- 6 - حج، کنگره عظیم جهان اسلام 68
- 5 - مسجد و اقامه جمعه و جماعت 68
- 7 - به کار گرفتن زبان عربی در عبادات 69
- اشاره 77
- 2 - وجود شیعه در بین جامعه 77
- 1 - حفظ جان شیعیان 77
- 3 - اتمام حجّت بر تمام مردم 78
- 3 - کشتار و اسارت 79
- توضیح 79
- 2 - به استضعاف کشیدن گروهی از مردم 79
- 1 - بی آبرویی 79
- اشاره 80
- 1 - اتهام به یکدیگر 80
- 3 - نداشتن بینش سیاسی واقع بینانه 84
- 2 - عدم تعقل 84
- 6 - حکم به لوازم اعتقاد 85
- 5 - عدم توجه به دشمن مشترک 85
- 4 - شناخت هر مذهب از زبان مخالفان 85
- 7 - سوء ظنّ به دیگری 86
- انسجام تکوینی در صدر اسلام 87
- وصیّت پیامبران به پیروی از جانشین به حقّ 88
- وحدت حقیقی بر محور امام معصوم علیهم السلام 89
- 1 - امتحان ملائکه و شیطان با خلقت حضرت آدم علیه السلام 94
- اشاره 94
- 2 - امتحان امُت اسلامی در وحدت بر مسأله امامت 96
- ایمان همراه با ولایت 98
- علم پیامبرصلی الله علیه وآله به اختلاف امت اسلامی 102
- توجیه کلام حضرت هارون علیه السلام 103
- رجوع به خدا و رسول هنگام اختلاف در جانشین پیامبرصلی الله علیه وآله 105
- حرمت کتمان حقایق 107
- امام علی علیه السلام و دعوت به اهل بیت علیهم السلام 109
- غدیر، محور انسجام حقیقی 111
- طرح غدیر، در راستای انسجام اسلامی 116
- توضیح 124
- غدیر از دیدگاه برخی اهل سنت 124
- 1 - محمد بن محمد غزّالی 125
- 2 - محمد بن طلحه شافعی 125
- 3 - سبط بن جوزی 126
- 4 - محمد بن یوسف گنجی شافعی 126
- 6 - تقی الدین مقریزی 127
- 7 - سعدالدین تفتازانی 127
- 1 - فرید الدین عطار نیشابوری (513 - 586 ق) 129
- اشاره 129
- پیام های غدیر به جامعه اسلامی 136
ک) محمّد ناصر البانی می گوید
«فانّ مسأله التکفیر عموماً - لا للحکّام فقط بل و للمحکومین ایضاً - هی فتنه عظیمه قدیمه تبنّتها فرقه من الفرق الاسلامیه القدیمه و هی المعروفه بالخوارج»؛(1) «همانا مسأله تکفیر به طور عموم - نه تنها برای حاکمان فقط بلکه برای محکومان نیز - فتنه ای بزرگ و قدیمی است که فرقه ای قدیمی از فرقه های اسلامی آن را پذیرفته است، فرقه ای معروف به خوارج».
5 - گفت و گو در مسائل اختلافی
عبدالحکیم محمّد ابوشقه می گوید: «نتعاون فیما اتفقنا علیه و نتحاور فیما اختلفنا فیه»؛(2) «در مسائل اتفاقی همدیگر را کمک کرده و در مسائل اختلافی گفت و گو خواهیم کرد».
6 - دوری از خطّ غلو
شکّی نیست که در هر دین و مذهبی افراد غالی وجود داشته است و بر ماست که از آن ها دوری کنیم، ولی لازم است که قبل از هرچیز مفهوم غلو و مصادیق آن را به نحو احسن از قرآن و سنت و عقل فراگیریم تا بی جهت کسی را به این عنوان متهم نسازیم.
حسن بن فرحان مالکی از علمای اهل سنت در مقاله ای تحت عنوان: «قرائه فی التحولات السنیه للشیعه» می گوید: «فعند مایأتی الدکتور التیجانی الی الشیعه الذین ینشر غلاه السنه بانّهم - ای الشیعه - انما یعبدون علیاً و یزعمون
1- فتنهالتکفیر، ص 14.
2- به نقل از دکتر یوسف قرضاوی.