آینه غدیر در روایت شیعه و اهل سنت صفحه 688

مسلمان گردید و یمن به دست مسلمانها افتاد و ایرانیان [آنجا] اسلام اختیار کردند و به تبع آنان تمام مردم یمن مسلمان شدند.)(1)

سابقه ذهنی ایرانیها از دستگاه عریض و طویل و پر طمطراق سلطنت و پادشاهی ایران و شیوه امتیازهای طبقاتی که گروهی اندک را به همه چیز می رسانید و توده جامعه و مردم را در سطح پایین و محروم از بسیاری مواهب حتی سواد و خواندن و نوشتن نگه می داشت (و همین محرومیت و تنفر موجب شد که سپاه ایران با آن کثرت و عظمت در برابر سپاه قلیل مسلمانان مقاومت در خور از خود نشان ندهد) از یک سو و شیوه و رفتار علی علیه السلام و اولاد و اصحاب او که بر ساخته آموزه ها و دستورات الهی و اسلامی بود و نگاه و رفتار انسانی و مساوات پیشگی آنها از سوی دیگر سبب شد که ایرانیان مسلمان شده اعم از مَوالی و مُوالی به علی و اولاد و امامان بعد از او علیهم السلام بگروند و سخت از آنها اطاعت و پشتیبانی کنند.

شیعیان در جنگ های ایران و روم نقش داشتند و افرادی مثل سلمان، عمار یاسر و مالک اشتر در منصب های مهم و اداره امور شهرهای بزرگ اسلام در خلافت عمر مصدر امور یار و مددکار بودند و شیوه و رفتار آنان موجب و سبب می شد که عموم شهروندان زیر فرمان آنها به آنان و مولایشان علی بن ابیطالب علیه السلام دلبستگی و پیوستگی پیدا کنند.

روش حضرت علی علیه السلام بنا به مصلحت اسلام و گرفتاری هایی که مسلمانها در جنگ های ایران و روم داشتند و شیوه هایی که اعراب قبایلی به آنها پای بست بودند و موقعیت حساسی که بر جهان اسلام حاکم شده بود، برای حفظ اسلام، با همه دردمندیها و حق کشی هایی که درباره آن بزرگوار شده بود سکوت اختیار کردن بود و در مواقع ضرورت نیز از راهنمایی و همکاری دریغ نمی فرمود و به تبع ایشان شیعیان هم به پیروی از امام خود سکوت اختیار کرده بودند، و خلیفه عمر نیز در تنگناها و ضرورتها با صوابدید حضرت علی علیه السلام سران شیعه را به