بر کرانه غدیر صفحه 551

و از همینجاست و همین چگونگی به جز ایمان و خلوص نیت مؤلف

که «الغدیر» خواننده خویش را به سادگی رها نمی کند، و همین سان نمی هلد، بلکه سطر به سطر، و صفحه به صفحه، مضامین و مقاصد خویش را به خواننده القا می کند، و چونان خود الهام، روح او را از حقیقتها می آکند و منور و روشن می سازد و این الهام بخشی از ویژگیهای کتاب هایی است چند، از جمله «الغدیر». یکی از ناقدان (5) در این باره چنین می گوید:

صاحب «الغدیر»، از آن کسان است که خداوند ملکه وحی کردن به دلهای پاک را به آنان عطا کرده است، و آنان را قادر ساخته است تا به طبقات درس خوانده و با فرهنگ، حقایقی را الهام و افهام کنند، حقایقی که تیرگی دل را می زداید و زنگار وسواس و شک را از جانها می سترد. اینان این حقایق ثابت را با صراحت و بی پروا اظهار می دارند، اما بی پروایی و صراحتی دوست داشتنی …

آمیختگی «الغدیر» با «قرآن کریم»

در اینجا باید به واقعیتی دیگر نیز اشاره کنیم و آن، آمیختگی شگرف «الغدیر» است با آیات قرآن. قرآن کریم بر سراسر کتاب حکومت می کند. همواره با آیات قرآن، به صورتهای گوناگون: افتتاح، اختتام، استدلال، تأیید، تضمین و اقتباس، روبرو می شویم، چه لطیف و چه زیبا، چه الهام بخش و چه نورانی برای این موضوع، بهتر از هر چیز، مراجعه و نگریستن به خود کتاب است و گاه چه جذاب و شکوهمند می شود که مؤلف، سخنانی را که می خواهد به عنوان سر سخن و دیباچه (افتتاح) با خواننده بگوید، با آیات قرآن می گوید و از زبان قرآن، از جمله سرآغاز جلد 6 و جلد 7 و جلد 8 و جلد 9 و جلد 10 و گاه

در پایان (اختتام) و در مقام تذکار و استنتاج چنین می کند، چه سحرانگیز و فروغ زای و مهتاب گون و از این نمونه در «الغدیر» بسیار است که در پایان بسیاری از مباحث، آیات قرآن کریم، با مناسبت و لطفی ویژه، آمده است.

و این چگونگی حال می رساند که مؤلف آنقدر با کتاب خدا مأنوس بوده است و آیات قرآن را می خوانده است و از برداشته است، که گویی خود «حافظ قرآن» بوده است و همین است که عبد الفتاح عبد المقصود مصری، استاد دانشگاه اسکندریه، می گوید:

انه لیستهدی التنزیل (6).

او بحق، از «قرآن» هدایت می طلبد.

لحن