- دیباچه 1
- پیش گفتار 3
- بخش اول: محیط زیست طبیعی 7
- اشاره 7
- فصل اول: تقدس طبیعت و محیط زیست 8
- 1. تعریف محیط زیست 8
- اشاره 8
- 2. جهان بینی و محیط زیست؛ مقدس بودن یا نبودن طبیعت 9
- 3. طبیعت در آموزه های اسلامی 12
- اشاره 12
- الف) طبیعت، آیت الهی 13
- ب) طبیعت، آفریده و پرورده خداوند 15
- 4. اسلام و شیوه تصرف در طبیعت 16
- ج) طبیعت، نعمت خداوند 16
- اشاره 18
- 1. چشم انداز بحران های زیست محیطی 18
- فصل دوم: تخریب طبیعت و بحران های زیست محیطی 18
- 2. مفهوم شناسی بحران زیست محیطی 19
- 3. ارزیابی بحران های زیست محیطی 23
- 4. آمارهای هشداردهنده زیست محیطی 25
- 5. زمینه های تخریب محیط زیست در ایران 33
- فصل سوم: اسلام و مبانی حفاظت از طبیعت و محیط زیست1 36
- 1. اصول مکتب زیست محیطی اسلام 36
- اشاره 36
- اشاره 42
- الف) دلیل عقلی 42
- 2. مبانی فقهی حفظ محیط زیست 42
- ب) قرآن کریم 43
- ج) سنت 47
- 3. قواعد فقهی حفظ محیط زیست 48
- اشاره 48
- الف) قاعده لاضرر 49
- ب) قاعده اتلاف 51
- ج) قاعده تسبیب 52
- د) قاعده ضمان ید 53
- اشاره 54
- بخش دوم: اخلاق زیست محیطی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 54
- اشاره 55
- فصل اول: آب 55
- اشاره 56
- الف) آب، منشأ حیات 56
- 1. آب در آموزه های قرآنی 56
- ب) آب (باران)، وسیله بیداری فطرت 57
- ج) باران، رحمت الهی 58
- د) نقش گناهان در کمبود باران 58
- ه) جدایی آب های شور و شیرین، نشان قدرت و حکمت الهی 59
- و) آب، پاک و پاک کننده 60
- 2. پیش گیری از آلودگی و رعایت پاکیزگی در سیره پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 61
- ب) آب، سرور نوشابه ها 64
- ج) آلوده کردن آب های شیرین ممنوع! 64
- 3. ارجمندی آب و پاکیزگی آن در سیره پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 64
- اشاره 64
- الف) طعم آب، طعم زندگی 64
- د) آب جوشیده، سودمندترین نوشابه 65
- ه) آب، ثروت عمومی 65
- و) برترین صدقه 66
- ی) باران و برف، سرچشمه آب های زمینی 67
- 4. پیش گیری از آلودگی آب در سیره پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 68
- 5. اسراف و تبذیر در مصرف آب 70
- اشاره 73
- فصل دوم: خاک (زمین) 73
- 1. خاک، منبع اساسی حیات 74
- 2. اهمیت خاک 75
- 3. خاک، محیط زیستی زنده 76
- 4. زمین در آموزه های قرآنی 76
- اشاره 81
- 5. نمایی از فاجعه تخریب خاک در ایران 81
- نمونه اول 82
- نمونه دوم 82
- نمونه سوم 83
- اشاره 86
- 1. تعریف و اهمیت کشاورزی 86
- فصل سوم: کشاورزی 86
- 2. فضیلت کشاورزی در اسلام 87
- اشاره 87
- الف) ارتباط شگفت آب و خاک 89
- ب) روش نگه داری حبوبات 90
- ج) سیر دانه تا خوشه، نماد رشد اسلام و مسلمانان 91
- اشاره 93
- الف) تشویق به کار کشاورزی 93
- 3. فضیلت کشاورزی در سیره رسول خدا صلی الله علیه و آله 93
- ب) کشاورزی، بهترین ثروت 95
- فصل چهارم: درخت و گل و گیاه (چشم انداز سبز) 98
- 1. منافع درخت 98
- 2. منافع جنگل و مرتع 98
- اشاره 98
- 3. منافع گل ها و گیاهان 100
- 4. درخت و گیاه در قرآن 101
- اشاره 101
- الف) گیاهان؛ جلوه حیات زمین 101
- ب) گیاهان؛ شادی بخش و روح افزا 102
- ج) جنگل و مرتع؛ آیه، نعمت و متاع زندگی 103
- الف) تشویق به درخت کاری 106
- اشاره 106
- 5. جایگاه درخت و گل و گیاه در سیره رسول خدا صلی الله علیه و آله 106
- ب) پیروی از شیوه های علمی در درخت کاری 107
- ج) ارزش اقتصادی درخت کاری و باغ داری 108
- د) بریدن درختان و نابودی جنگل ها 109
- 6. ارجمندی گل ها در نگاه پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 110
- فصل پنجم: حیوانات 113
- 1. تنوع زیستی و خطر انقراض 113
- اشاره 113
- 2. حمایت از تنوع زیستی 114
- 3. مقایسه قانون حمایت از حیوانات در غرب و اسلام 115
- اشاره 116
- 4. جایگاه ارزشمند حیوانات در قرآن 116
- الف) شیوه شناخت اسبان اصیل 117
- ب) سرّ له له زدن سگ 118
- ج) دعوت به تفکر در آفرینش شتر 119
- د) موریانه، حشره ای قدرتمند 120
- ه) عنکبوت، استاد نساجی 122
- 5. جایگاه حیوانات در سیره پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 124
- اشاره 124
- الف) تشویق به دام داری 125
- ب) وظایف مردم در برابر حیوانات 126
- ج) به ناحق کشتن حیوانات 130
- د) آمرزش به واسطه نجات سگ 131
- ذ) دوزخ، سزای زجرکش کردن گربه 131
- ی) زنبورداری، شغلی در نهایت سودمندی 132
- ر) قرنطینه حیوانات بیمار 132
- ز) تشویق به پرورش مرغ و خروس در خانه 132
- ه_ ) کبوتر، انیس تنهایی 132
- 6. حقوق حیوان در فقه شیعه 133
- کتاب نامه 136
- کتاب 136
- اشاره 136
- نشریه 140
گوستاولوبون را بهتر درک می کنیم؛ چه آنکه قانون حمایتی اسلام از حیوانات:
الف) عمومیت دارد و هرگونه حیوانی اعم از اهلی، وحشی، آبزی و غیرآن را شامل می شود.
ب) پشتوانه حقوقی و ضمانت های اخلاقی دارد؛ چه آنکه سوءاستفاده یا حمایت نکردن از حیوانات، گناه و مستوجب عقوبت در پیش گاه خداوند است.
ج) در مکتب اسلام، هر مسلمانی وظیفه دارد به قدر توان خود نه تنها از حقوق حیوانات دفاع کند، بلکه باید در ترقی و تداوم حیات گونه های زیستی مشارکت ورزد.
د) در مکتب تربیتی اسلام، انسان مسلمان به گونه ای تربیت می شود که نه تنها به آزار حیوانات نمی پردازد، بلکه حتی در برابر آزار یا خستگی و زحمت هایی که از جانب حیوانات بر او تحمیل می شود، صبر می کند. بر این اساس، از صید بی رویه و بدون مجوزهای شرعی و قانونی دوری می گزیند. همچنین نه تنها حیوانات اهلی، بلکه درندگان و حیوانات وحشی را نیز _ جز در موارد استثنایی و خوف خطر _ تهدید نمی کند.
4. جایگاه ارزشمند حیوانات در قرآن
اشاره
4. جایگاه ارزشمند حیوانات در قرآن
در یک تقسیم بندی کلی، تمام حیواناتی را که در قرآن کریم از آنها ذکری به میان آمده است، به گروه های زیر می توان تقسیم کرد:
الف) حیوانات اهلی، مثل گاو، گوسفند، بز؛
ب) حیوانات وحشی، مثل گرگ، شیر، فیل، آهو؛