تفسیر مردان (آیاتُ الرِّجالِ فِی الْقُرآن) بررسیمجموعه‌آیات مربوط به «مردان» درقرآن کریم «جلد اول» صفحه 201

اشكال : ممكــن است گفتــه شود كه اين آيه مردم را به گناهان صغيره تشويق مي‌نمايد و مي‌گويد : با تــرك گنــاهــان كبيره ، ارتكاب گناهان كوچك مانعي ندارد .

پاسخ : از تعبيري كه در آيه ذكر شده پاسخ اين ايراد روشن مي‌شود زيرا قرآن مي‌گويد : « نُكَفِّرْ عَنْكُمْ سَيِّئاتِكُمْ : گناهان كوچك شما را مي‌پوشانيم » يعني پرهيز از گناهان بزرگ مخصوصا با فراهم بودن زمينه‌هاي آن‌ها ، يك نوع حالت « تقواي روحاني » در انسان ايجاد مي‌كند كه مي‌تواند آثار گناهان كوچك را از وجود او بشويد و در حقيقت آيه فوق همانند آيه « اِنَّ الْحَسَناتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّئاتِ : حسنات ، سيئات را از بين مي‌برند » (2) مي‌باشد و در واقع اشاره به يكي از آثار واقعي اعمال نيك است و اين درست به اين مي‌ماند كه مي‌گوييم اگر انسان از مواد سمّي خطرناك پرهيزكند و مزاج سالمي داشته باشد مي‌تواند آثار نامطلوب بعضي از غذاهاي نامناسب را به واسطه سلامت مزاج از بين ببرد. و يا به تعبير ديگر : بخشش گناهان صغيره يك نوع « پاداش معنوي » براي تاركان گناهان كبيره است و اين خود اثر تشويق كننده‌اي براي تــرك كبــائر دارد .

تفسير مردان (235)

چگونه گناه صغيره تبديل به كبيره مي‌شود؟

ولي نكته مهمّي كه در اين‌جا بايد به آن توجه داشت اين است كه گناهان صغيره ، در صورتي صغيره هستند كه تكرار نشوند و علاوه بر آن به عنوان بي‌اعتنايي و يا غرور و طغيان انجام نگيرند ، زيرا صغائر طبق آن‌چه از قرآن و روايات اسلامي استفاده مي‌شــود در چند مورد تبديل به كبيره مي‌گردد :

1 ـ «در صورتي كه تكرار گردد» همانطور كه از امام صادق نقل شده كه فــرمــود: «لا صَغيــرَةَ مَعَ الاِْصْــرارِ: هيــچ گنــاهي با تكـــرار صغيـــره نيست » .(1)

2 ـ « درصورتي كه گناه را كوچك بشمرد و تحقير كند » چنان‌كه در نهج‌البلاغه مـي‌خـوانيــم : « اَشَــدُّ الــذُّنُوبِ مَا اسْتَهــانَ بِــهِ صاحِبُهُ : شديدترين گنــاهــان آن است كه مــرتكبش آن را كوچك بشمرد » . (2)

3 ـ « در صورتي كه از روي طغيان و تكبّر و گردنكشي در برابر فرمان پروردگار انجــام شــود » اين مــوضــوع را از آيات مختلفي اجمالاً مي‌توان استفاده كرد از جمله آيه 37 سوره نازعات : « اما آن‌ها كه طغيان كنند و زندگي دنيـا را مقـدّم بشمــــــرنـد جـايگـــاهشـــان دوزخ است » .