ترجمه الغدیر - جلد 7 صفحه 142

- بخداوند سوگند - و البته پیری چون من سوگند دروغ نیاورد.

- که اگر زردشت به استماع شعرش نشیند، بر منطق و گفتار پهلوی خرده گیرد.

- سبزه زار سخن رسایم را تشنه و پژمرده یافت.

- از این رو پیوسته و همواره به آبیاریش پرداخت تا خرمی و طراوت گرفت.

- اینک شعرم رو به زندگی جاوید می رود، و دل حسوداز خشم بر سرورم داغدار است.

- حسودی که جگرش بر آتش تافته کباب و بریان است.

ثعالبی گوید: برای نسخه دیوانش سر و دست می شکنند و ارزش یک نسخه اش از 60 دینار کمتر نشده است، و هم گوید: دیوان شعرش سریعتر از پندو امثال در آفاق جهان سیر کرده و لطیف تر از طیف خیال بر دل نشسته است.در " یتیمه " قسمت مهمی از فنون‌شعر او رایاد کرده و 62 صفحه از جزء سوم آن در اشغال چکامه های اوست.

شعرابن الحجاج، غالبا با خل بازی و لودگی همراه است، گویا این دو، از لوازم احساس و انگیزه ذوق حساس و خمیرمایه طبع و فطرت اوست، هر گاه، طبع شوخ و بی پروایش گل می کرد، نه محضر سلطان و نه هیبت امیران، هیچیک مانع گستاخی ولودگی او نبود، هر چه در دل‌داشت می گفت، و جز با لطف و مهربانی و پذیرش عموم روبرو نمی گشت، چونان که بیشترچکامه هایش گواه ولایت خالص و دوستی اهل بیت است و نکوهش و بدگوئی از دشمنانشان.

معاصرین شاعر از خلفا و شاهان

ابن الحجاج باگروهی از خلفا بنی العباس معاصر و همزمان بوده است و آنان:

1 - معتمد علی الله، پسر متوکل، درگذشته سال279.

2 - معتضد بالله، ابو العباس، درگذشته سال 289.

3- مکتفی بالله، درگذشته سال 295.

4- مقتدر بالله، درگذشته320.