تحقق غدیر و دستاوردها صفحه 54

نهم ربيع، غدير ثاني‌

امروز، نهم ماه ربيع‌الاول روزي است كه در روايت معتبر به «غدير ثاني» تعبير شده است. اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود:

يا حذيفة، هذا يوم الأستراحة، ويوم تنفيس الهم والكرب، والغدير الثاني …؛(246) اي حذيفه، امروز روز استراحت، روز زدودن اندوه و پريشاني و روز غدير دوم است.

به مناسبت اين روز و صفتي كه بدان خوانده شده، مناسب است دو مطلب را بيان كنم:

نخست: روايت احمدبن اسحاق است كه مرحوم علامه مجلسي از سيدِ ابن طاووس 0 و او با سندهاي خود از امام هادي عليه السلام نقل كرده است. سند اين روايت به تنهايي از اعتبار برخوردار نيست، چون افراد مجهول در ميان راويان سند اين حديث ديده مي‌شوند، اما به نظر مي‌رسد قرائني وجود دارد كه دالّ بر اعتبار حديث است. از اين جهت شايد بتوان گفت كه اين خبر محفوف به قرائن است و اطمينان - نوعي يا شخصي - به همراه دارد.

يكي از آن قرائن اين‌كه سيدِ ابن‌طاووس كه صاحب كتاب رجال و خود خبره اين علم است روايت احمدبن اسحاق را «عظيمة الشأن» خوانده است.

قرينه ديگر اين‌كه سيدِ ابن‌طاووس اين روايت را به «عمل جماعت» نسبت داده است كه در اين صورت روايتي با سند مجهول در صورت عمل جماعتي از فقها به آن، توثيق مي‌شود و فقيهاني حتي در احكام الزاميه (واجب و حرام) بدان استناد كرده‌اند.

سومين قرينه اين‌كه سيدِ ابن‌طاووس مي‌گويد:

… بمضمونها عدة روايات، رويناها عن الصدوق؛ به مضمون آن چندين روايت از صدوق روايت كرده‌ايم.

البته در كتاب‌هايي كه از مرحوم صدوق در دست است، به چنين رواياتي برنخورده‌ام و احتمال مي‌رود به جهت ملاحظات سياسي آن روايات را در كتب نقل نكرده يا اين‌كه اين روايات در آن‌دسته از كتب صدوق بوده كه طعمه آتش شده است كه يكي از آنها، كتاب معروف مدينة العلم اوست. مسلّم اين است كه سيدِ ابن‌طاووس ثقه بوده و همو گفته: آن روايات را از صدوق روايت كرده‌ايم.