غدیر چشمه زلال ولایت صفحه 18

روزه عید غدیر

بر کسی پوشیده نیست که روزه در دو عید فطر وقربان حرام وروزه روز جمعه به عنوان سومین عید مسلمانان مستحب است ودر روزهایی نیز، روزه، مکروه است، مانند روز عاشورا()، اما در مورد روزه روز عید غدیر مطلبی وارد شده که ظاهراً درباره روزهای دیگر نیامده است وآن این که:

وذلک یوم صیام وقیام وإطعام الطعام()؛ وآن روز (غدیر) روزِ روزه داشتن ونمازگزاردن واطعام است.

بررسی فقهی

بر اساس این روایت، روزه داشتن در روز عید غدیر ونیز میهمانی دادن هردو مستحب است. ولی چنان که می دانیم مکروه است میزبان روزه باشد. از این رو مستحب بودن روزه داشتن واطعام در عید غدیر با این مکروه قطعی در تعارض است. از دیگر سو مستحب است میهمانان در این روز روزه داشته باشند که در این صورت نیز میان اجابت دعوت مؤمن برای صرف طعام وروزه بودن، تزاحم وجود دارد، (مگر این که بگوییم در صورت دعوت شدن از سوی مؤمنی، شکستن روزه کاری بدون اشکال وپسندیده است).

وانگهی نمی توان مسأله را این گونه حل کرد که انسان در روز عید غدیر روزه بگیرد وبه هنگام افطار وسر رسیدن شب اطعام کند، چه این که «یوم» دو اطلاق دارد: یکی به معنای 24 ساعت است یا بیشتر از آن، مانند روز اول ماه مبارک رمضان که با دیده شدن هلال ماه، آغاز می شود یا در مورد دیه قتل در ابتدای ماه رجب که از آغاز شب (مغرب) روز قبل افزایش می یابد.

اطلاق دوم تنها به معنای

روز است، مانند روزه عید غدیر. بنابراین روز عید غدیر از طلوع فجر تا غروب خورشید است واطلاق این روز بر قبل از طلوع فجر وپس از غروب خورشید خلاف ظاهر است. حال اگر کسی بگوید: حل این تعارض بدین صورت است که انسان روزه بگیرد وکسی را بگمارد تا به نیابت وبا هزینه او اطعام کند. پاسخ این است که چنین کاری خارج از موضوع است، زیرا سخن در این است که شخص روزه دار، خود به امر اطعام بپردازد.

از نظر ما، مسأله، به باب تزاحم بر می گردد، بدین معنا که روزه عید غدیر واطعام توسط روزه دار، دو فضیلت جمع نشدنی است وانسان مکلف می بایست یکی از دو مورد را برگزیند. اما بحث در مورد این که کدام یک، برتر ومهم تر است، بحث دیگری است که در این مجال نمی گنجد وفرصتی دیگر می طلبد.

فصل دوّم: شاخصه های مکتب غدیر