کتابخانه بالقرآن

بانک غدیر صفحه 2357

صفحه 2357

متن عربيِ «خطبه‌ي غدير» بارها به صورت مستقل به چاپ رسيده است كه همه‌ي آنها طبق روايت كتاب «احتجاج» بوده است. دو نمونه‌ي معروف آن، كتاب «الخطبة المباركة النبوية في يوم الغدير» به تنظيم علامه سيد حسن حسيني لواساني، و كتاب «خطبة النبي الأكرم صلي اللَّه عليه و آله يوم الغدير» به تنظيم مرحوم استاد عماد زاده‌ي اصفهاني است.

متن حاضر به سه روايت از امام باقرعليه‌السلام و حذيفة بن اليمان و زيد بن ارقم است، كه پس از مقابله و تطبيق آن در مدارك نُه‌گانه‌اش، يعني كتابهاي «روضة الواعظين» و «الاحتجاج» و «اليقين» و «التحصين» و «العُدَد القويّة» و «الاقبال» و «الصراط المستقيم» و «نهج الايمان» و «نزهة الكرام» تنظيم و تلفيق و تنقيح شده است، و در يازده بخش تقديم خواهد شد و در اول هر بخش عنواني براي آن ذكر مي‌شود.

براي سهولت در مطالعه و حفظ نمودن خطبه، حركاتِ حروف و اعراب گذاري كلمات نيز انجام گرفته است. مواردي كه از متن خطبه نيست با حروف خاص و بدون حركات آورده شده، كما اينكه موارد مهم متن نيز با حروف سياه ذكر مي‌گردد. براي صيانت كامل متن خطبه، از آوردن جمله‌ي صلي اللَّه عليه و آله و عليه‌السلام در مواردي كه قطعاً در كلام حضرت نبوده خودداري مي‌شود.

در پاورقي‌ها موارد اختلاف نسخه‌ها و كيفيت آن آمده است. رمزهاي زير را براي اشاره به شش كتابِ اصليِ مقابله شده آورده‌ايم:

«الف»: الاحتجاج. «ب»: اليقين. «ج»: التحصين. «د»: روضة الواعظين. «ه»: العُددالقويّة. «و»: نهج‌الايمان.

در چند مورد كه اختلاف نسخه از كتاب «الاقبال» و «الصراط المستقيم» و «نزهة الكرام» ذكر شده نام اين كتابها آمده و رمزي ندارد.

با توجه به اينكه متن حاضر، حاصل جمع نُه روايت از نُه كتاب است، دقت در پاورقيها و محتويات نسخه‌هاي ديگر از آن جهت حائز اهميت است كه هر نسخه

[صفحه 128]

مي‌تواند سهمي در نماياندن واقع ايفا كند.

در پاورقيها آدرس آيات قرآني و توضيح كلمات و جملاتِ مشكل آمده است. از آنجا كه متن خطبه عربي است پاورقي‌ها هم به عربي ذكر شده تا در اين بخش بين دو زبان خلط واقع نشود. در ضمن هر يك از يازده بخش خطبه، شماره‌ي پاورقي به صورت جداگانه دارد.