کتابخانه بالقرآن

بانک غدیر صفحه 2713

صفحه 2713

1 - استدلال به آيه «ولايت»

الف) از امام علي‌عليه السلام نقل شده در احتجاجي كه در مسجد رسول خداصلي الله عليه وآله در ايام خلافت عثمان داشتند فرمود: « … فانشدكم اللَّه، اتعلمون … حيث نزلت: «إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَواةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَواةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ»،(1) … فأمر اللَّه عزّوجلّ ان يُعلمهم ولاة امرهم و ان يفسّر لهم من الولاية ما فسّر لهم من صلاتهم و زكاتهم و حجّهم، بنصبي للناس بغدير خم، ثم خطب، و قال: ايّها الناس! انّ اللَّه ارسلني برسالة ضاق بها صدري و ظننت انّ الناس مكذّبني، فاوعدني لَأُبلّغها او ليعذّبني. ثم امر فنودي بالصلاة جامعة، ثم خطب فقال: ايها الناس! أتعلمون انّ اللَّه عزّوجلّ مولاي و انا مولي المؤمنين، و انا اولي بهم من انفسهم؟ قالوا: بلي يا رسول اللَّه. قال: قم يا عليّ، فقال: من كنت مولاه فعليّ مولاه، اللّهم وال من والاه و عاد من عاداه … »؛(2) « … شما را به خدا سوگند مي‌دهم! آيا مي‌دانيد … چه موقعي نازل شد آيه «إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا … »؟ … خداوند عزّوجلّ دستور داد تا واليان امرش را بشناساند و همان‌گونه كه نماز و زكات و حج را براي مردم تفسير كرد براي آنان ولايت را با انتصاب من براي مردم در غدير خم تفسير نمايد، و لذا خطبه خوانده و فرمود: اي مردم! همانا خداوند مرا به رسالتي فرستاد كه سينه‌ام براي آن تنگ آمده و مي‌ترسم كه مردم مرا در آن تكذيب كنند، ولي مرا تهديد كرده كه آن را ابلاغ نمايم وگرنه مرا عذاب خواهد كرد. آن‌گاه دستور داد تا اعلام نماز جماعت كنند و سپس خطبه خوانده فرمود: اي مردم! آيا مي‌دانيد كه خداي عزّوجلّ مولاي من و مولاي مؤمنان است، و من از آنان به خودشان سزاوارترم؟ عرض كردند: آري اي رسول خدا!، فرمود: برخيز اي علي! من بر خواستم. آن‌گاه حضرت‌صلي الله عليه وآله فرمود: هر كس من مولاي اويم پس علي مولاي اوست. بار خدايا دوست بدار هر كس كه ولايت او را پذيرفته و دشمن بدار هر كس كه با او عداوت كرده است … ».

ب) حاكم نيشابوري به سند خود از امام علي‌عليه السلام نقل كرده كه فرمود: «نزلت هذه الآية علي رسول اللَّه‌صلي الله عليه وآله: «إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَوةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَوةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ»، فخرج رسول اللَّه‌صلي الله عليه وآله و دخل المسجد، و الناس يصلّون بين راكع و قائم، فصلي فإذا سائل قال: يا سائل أعطاك أحد شيئاً؟ فقال: لا إلاّ هذا الراكع - اشار لعليّ - أعطاني خاتماً»؛(3) «اين آيه بر رسول خداصلي الله عليه وآله نازل شد: «إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا … »، رسول خداصلي الله عليه وآله از منزل خارج و وارد مسجد شد در حالي كه مردم در حال ركوع و قيام بوده و نماز مي‌خواندند. حضرت نيز نماز به جاي آورد كه ناگهان فقيري را مشاهده كرد. حضرت به او فرمود: اي سائل! آيا كسي چيزي به تو داد؟ فقير گفت: هيچ كس جز اين ركوع كننده - اشاره به علي‌عليه السلام كرد - او بود كه به من انگشتري داد.»

2 - استدلال به آيه «اكمال»

از امام علي‌عليه السلام نقل شده كه در ذيل احتجاجي در مورد استدلال به آيه «اولي الأمر» و آيه «ولايت» فرمود: «فقام سلمان فقال: يارسول اللَّه! ولاءٌ كماذا؟ فقال: ولاءٌ كولاي، من كنت اولي به من نفسه فعليّ اولي به من نفسه. فانزل اللَّه - تعالي ذكره -: «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلمَ دِيناً».(4) فكبر رسول اللَّه‌صلي الله عليه وآله و قال: اللَّه اكبر، تمام نبوّتي و تمام دين اللَّه؟ ولاية عليّ بعدي … »؛(5) «سلمان برخواست و گفت: اي رسول خدا! كدامين ولايت مقصود شماست؟ حضرت فرمود: ولايتي همانند ولايت من؛ هر كس من سزاوارتر به او از خودش مي‌باشم پس علي نيز اولي به تصرف اوست. اينجا بود كه خداوند متعال اين آيه را نازل كرد: " امروز براي شما دينتان را كامل و نعمتم را تمام كردم، و راضي شدم كه اسلام براي شما به عنوان دين باشد ". در اين هنگام بود كه رسول خداصلي الله عليه وآله تكبير گفت و فرمود: خدا بزرگ‌تر است، تماميت نبوت و تماميت دين خدا به ولايت علي بعد از من است … ».

3 - استدلال به آيه «خير البرية»

يزيد بن شراحيل انصاري، كاتب امام علي‌عليه السلام مي‌گويد: «سمعت علياً يقول: حدّثني رسول اللَّه‌صلي الله عليه وآله و أنا مسنده إلي صدري فقال: يا عليّ! أما تسمع قول اللَّه عزّوجلّ: «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصّالِحاتِ أُولَئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ» هم أنت و شيعتك، و موعدي و موعدكم الحوض، إذا اجتمعت الأمم للحساب تدعون غراء محجّلين»؛(6) «از علي‌عليه السلام شنيدم كه مي‌فرمود: رسول خداصلي الله عليه وآله در حالي كه او را به سينه چسبانده بودم مرا حديث كرد و فرمود: اي علي! آيا قول خداي عزوجل را نشنيده‌اي: "[امّا]كساني كه ايمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند، بهترين مخلوقات [خدا]يند" آنان تو و شيعيان تو هستند، و موعد من و شما در كنار حوض [كوثر] است آن زمان كه امت‌ها براي حساب جمع شده و شما در حالي كه پيشاني سفيد هستيد دعوت مي‌شويد.»