کتابخانه بالقرآن

بانک غدیر صفحه 2881

صفحه 2881

2 - جاحظ

او در عين حال كه از طرفداران عثمان است به روش معاويه در حكومت داري اعتراض كرده و مي‌گويد: « … معاويه در حكومت طريقه استبداد را پيش گرفت، و بر بقيه اعضاي شورا و بر جماعت مسلمين از انصار و مهاجرين در سالي كه آن را «سال جماعت» ناميدند، استبداد به خرج داد؛ سالي كه سال جماعت نبود بلكه سال تفرقه و قهر و جبر و غلبه بود. سالي كه در آن، امامت به پادشاهي كسروي منتقل شد و خلافت، منصبي قيصري گشت … ».(194)

3 - ابن قتيبه

او مي‌گويد: «جهميّه و مشبّهه در تأخير عليّ - كرّم اللَّه وجهه - غلوّ كرده و حقّش را ضايع كردند و در گفتار خود لجاجت به خرج دادند، گرچه تصريح به ظلم خود نكردند و خون او را بدون حقّ و از روي تعدّي بر زمين ريختند … و او را به جهت جهل شان از امامت امامان خارج كرده و در جمله امامان فتنه‌گر قرار دادند، و بر خلافت او به جهت اختلاف مردم اسم خلافت نگذاشتند و در عوض يزيد بن معاويه را به جهت اجماع مردم بر او مستوجب خلافت دانستند … ».(195)

4 - مقريزي‌

او مي‌نويسد: «خدا و رسولش راست گفته‌اند كه بعد از رسول خداصلي الله عليه وآله خلفايي خواهند آمد كه به هدايت و دين حقّ قضاوت نمي‌كنند و سنت‌هاي هدايت را تبديل مي‌نمايند … ».(196)

5 - ابن حزم ظاهري

او مي‌گويد: «يزيد فرزند معاويه در اسلام آثار قبيحي را از خود به جا گذارد؛ اهل مدينه و بزرگان قوم و بقيه صحابه را در روز حرّه در آخر دولتش به قتل رسانيد، و حسين و اهل بيتش را در اول دولتش به قتل رسانيد. و ابن زبير را در مسجدالحرام محاصره كرد و حرمت كعبه و اسلام را بر پا نداشت … ».(197)