کتابخانه بالقرآن

بانک غدیر صفحه 3459

صفحه 3459

در اين جا لازم است به يك بحث لغوي اشاره شود. در كلام عرب گاه لفظ «إستماع» (گوش دادن) به كار مي‌رود و گاه «سَماع» (به گوش رسيدن). به عنوان مثال، اگر كسي در حال خواندن قرآن است و شخص با توجه به آن گوش مي‌دهد، اين را استماع مي‌گويند، اما زماني كسي توجهش به جاي ديگر و به كار ديگري مشغول است و در عين حال صداي قرآن هم به گوشش مي‌رسد به اين حالت سماع مي‌گويند. البته حكم سماع و استماع در برخي موارد با هم متفاوت است. مثلاً اگر كسي آية سجده واجب را در حال استماع بشنود، بنابر اتفاق علما، سجده بر او واجب مي‌شود، ولي اگر سماع باشد، مسأله اختلافي است و برخي در اين صورت سجده را واجب نمي‌دانند. با توجه به اين نكته بايد دقت شود كه حضرت صادقعليه السلام در اين نامه «سماع» فرموده اند نه «استماع» و نگفته اند: «ألم يستمع؛ آيا نمي‌شنوند؟» بلكه فرموده اند: «الم يسمع؛ آيا به گوشش نخورده است؟». اين سخن بدان معناست كه لازم نيست انسان به آن سخن دل سپرده، كاملاً توجه كرده باشد، بلكه همين اندازه كه به گوشش رسيده باشد، كافي است.

بنابراين فرموده، هر كس اين آيه به گوشش برسد، بايد از معصوم پيروي نمايد تا خداي سبحان او را دوست بدارد و آنچه از اين كلام شريف استفاده مي‌كنيم اين است كه هر كس بخواهد بداند خداي متعال او را دوست مي‌دارد يا نه، بايد دو نكته را در نظر بگيرد:

1 تا چه اندازه فرمانبردار خدا مي‌باشد؛

2 چه مقدار از اهل بيتعليهم السلام پيروي مي‌كند؛

پس از چنين سنجشي خواهد دريافت، چه اندازه نزد خدا محبوبيت يافته است.

آشنايي با غدير

در آستانه عيد بزرگ غدير قرار داريم. به جاست كه نگاهي كوتاه، اما همه جانبه به اين رخداد بزرگ تاريخي و جايگاه آن در بيان معصومانعليهم السلام بيندازيم.

بنا به فرموده معصومينعليهم السلام و نصوص روايي، عيد غدير «أعظم الأعياد؛ بزرگ ترين عيدها» خوانده شده است كه خوشبختانه امروز ميهمان اين عيد شكوهمند و باعظمت اسلامي هستيم.

به تعبيري ديگر، غدير هم قرآن است، هم سنت، هم تاريخ.

از آن رو غدير را قرآن مي‌خوانيم كه در هر تفسيري بنگريد گزارش رويداد شكوهمند غدير را در آن خواهيد يافت و از آن رو سنت است كه در تمام متون رواييِ واقعة غدير، قسمتي از گفتار، رفتار و كردار و تقرير رسول خداصلي الله عليه السلام دربارة واقعه غدير ديده مي‌شود. البته ظاهراً كتابي كه از عامه رويداد غدير را ذكر نكرده است تنها صحيح بخاري است، اما پنج صحيح ديگر آنها ماجراي غدير را نقل كرده اند.