کتابخانه بالقرآن

بانک غدیر صفحه 3526

صفحه 3526

به دليل ارتباط امام‌رضاعليه السلام و سفر ايشان به خراسان، شبكه وكلاي ايشان و روابط بين مردم و امامان، رو به گسترش نهاد.

پيروان غدير در عصر «امام هادي‌عليه السلام»

در اين قرن، بيشتر شيعيان از كوفه بودند، لقب «كوفي» كه به برخي افراد نسبت داده شده است، بهترين گواه اين مطلب است.

از دوران امام باقر و امام صادق‌عليهما السلام به بعد، لقب «قمي» در آخر اسم شماري از اصحاب ائمه به چشم مي‌خورد. اين‌ها اشعري‌هاي عرب تباري بودند كه در قم مي‌زيستند.(121)

در زمان امام هادي‌عليه السلام، قم مهم‌ترين مركز تجمّع شيعيان ايران بود و روابط محكمي ميان شيعيان اين شهر و ائمه طاهرين‌عليهم السلام وجود داشت.

دو شهر «آبه» يا «ساوه» و «كاشان» تحت تأثير تعليمات شيعي قرار داشتند و از بينش شيعي مردم قم پيروي مي‌كردند. در پاره‌اي از روايات «محمد بن علي كاشاني» نام برده شده كه از امام‌هادي‌عليه السلام سؤال كرده است.(122)

مردم قم رابطه مالي نيز با امام هادي‌عليه السلام داشتند، در اين زمينه، از «محمد بن داوود قمي» و «محمد طلحي» ياد شده است كه از قم و شهرهاي اطراف آن، اموال و اخبار درباره وضعيت آن سامان را، به امام‌عليه السلام مي‌رسانيدند.(123)

مردم شيعه ديگر شهرهاي ايران نيز با امامان رابطه داشتند، اين درحالي بود كه بيشتر شهرهاي ايران به دليل نفوذ قهرآميز «امويان» و «عباسيان» گرايش‌هاي «سنّي» داشتند. «ديلم» از اواخر قرن دوم هجري، شيعيان زيادي را در آغوش خود داشت. علاوه بر آن، عده‌اي از مهاجران «ديلمي»، در عراق نيز به مذهب تشيع گرويده بودند.

در روايتي كه حاوي نامه‌اي از امام هادي‌عليه السلام، به وكيل خود در همدان است، اين‌چنين آمده است: «سفارش شما را به دوستداران خود در همدان كرده‌ام.»(124)

با به حكومت رسيدن متوكّل (247 - 232 ه ق) شرايط دگرگون، و سخت‌گيري و كينه‌توزي آشكار با علويان تجديد شد، و ارتباط با اهل بيت‌عليهم السلام جرم سياسي به شمار آمد. دستور متوكل در سال 236 هجري قمريبه ويران نمودن قبر امام حسين‌عليه السلام و منع زيارت آن حضرت مشهور است.(125)