کتابخانه بالقرآن

بانک غدیر صفحه 3712

صفحه 3712

1. «كتاب علي عليه‌السلام»، كه نوشته‌ي اميرالمؤمنين عليه‌السلام از املاي پيامبر صلي اللَّه عليه و آله است، و اين كتاب از ودايع امامت است كه جز معصومين عليهم‌السلام كسي به آن راه ندارد. شخصي به نام «معروف» خدمت امام باقر عليه‌السلام رسيد و داستان غدير را به نقل از ابي‌الطفيل براي حضرت نقل كرد. حضرت آن را تأييد كرد و فرمود: «اين مطلب را در كتاب علي عليه‌السلام ديده‌ايم و نزد ما صحيح است». [16].

[صفحه 140]

2. اولين كتاب از تأليفات بشري كه مسئله‌ي غدير را در خود ثبت كرده «كتاب سليم بن قيس الهلالي» است. اين كتاب كه در سالهاي اوليه‌ي بعد از رحلت پيامبر صلي اللَّه عليه و آله تأليف شده و مؤلف آن در سال 76 هجري درگذشته، دور از چشم غاصبين خلافت در موارد مختلف كتاب خود مسئله‌ي غدير را آورده و حتي در يك حديث مستقل ماجراي غدير را به طور كامل منعكس نموده است. اين يادگار هزار و چهار صد ساله هم اكنون موجود است و متن عربي و ترجمه فارسي و اردو و انگليسي آن بارها چاپ شده است. [17].

3. اولين كتاب مستقلي كه در موضوع غدير تأليف شده، «خطبة النبي صلي اللَّه عليه و آله يوم الغدير»، از عالم بزرگ ادبيات عرب خليل بن احمد فراهيدي متوفاي سال 175 است كه خطبه‌ي مفصل پيامبر صلي اللَّه عليه و آله در غدير را آورده است. اگر چه اين كتاب امروزه مفقود است، ولي نام و خصوصيات آن در تاريخ ثبت شده است. [18].

مراحل چهارگانه فرهنگ غدير در تاريخ

اشاره

مسير فرهنگي غدير- كه چهارده قرن را پشت سر گذاشته است- به‌طور كلي مي‌توان در چهار مرحله ترسيم نمود:

روايت

در طول قرن اول هجري كه تدوين معارف اسلام ممنوعيت رسمي داشت و اگر هم كتابي نوشته مي‌شد مخفيانه بود و يا اگر نوشته‌اي مجوز پيدا مي‌كرد فقط اراجيف غاصبين خلافت بود كه انتشار مي‌يافت، در چنان جوّي بهترين كتاب براي غدير سينه‌هاي امين و حافظه‌هاي قوي افراد بود كه به‌خوبي توانست اين راه صد ساله را بپيمايد و اين وديعه‌ي آل‌محمد عليهم‌السلام را در خود حفظ كند.

[صفحه 141]