کتابخانه بالقرآن

بانک غدیر صفحه 3746

صفحه 3746

[صفحه 166]

غدير در شعر عربي، فارسي، اردو، تركي

در طول چهارده قرن، مسئله‌ي غدير در قالب اشعار عربي، فارسي، اردو، تركي و غير آن به نظم كشيده شده است. اولين قدم را شاعر زبردست عرب حسان بن ثابت برداشت كه با اجازه‌ي رسمي پيامبر صلي اللَّه عليه و آله لحظاتي پس از خطابه‌ي آنحضرت اشعاري را كه در غدير درباره‌ي واقعه‌ي آن سروده بود در حضور مردم خواند.

خود اميرالمؤمنين عليه‌السلام درباره‌ي غدير شعري سروده‌اند و چند تن از اصحاب پيامبر صلي اللَّه عليه و آله و نيز عده‌اي از اصحاب ائمه عليهم‌السلام اشعاري درباره‌ي غدير دارند كه از جمله‌ي آنان قيس بن سعد بن عباده، سيد حميري، كميت اسدي، دعبل خزاعي و ابوتمام است.

عده‌اي از علماي بزرگ نيز كه قريحه‌ي شعري داشته‌اند اشعار رسايي درباره‌ي غدير سروده‌اند كه از جمله‌ي آنان شريف رضي، سيد مرتضي، قطب راوندي، حافظ برسي، شيخ كفعمي، شيخ بهايي، شيخ كَرَكي، شيخ حر عاملي، سيد علي خان مدني و آية اللَّه كمپاني است.

شعراي زبردستي چون ابن رومي، وامق نصراني، حماني، تنوخي، ابوفراس حمداني، بشنوي كردي، كشاجم، ناشي صغير، صاحب بن عباد، مهيار ديلمي، ابوالعلاء معري، اقساسي، ابن عرندس، ابن عودي، ابن داغر حلي، بولس سلامه مسيحي از شعراي عرب درباره‌ي غدير شعر سروده‌اند.

گذشته از شعراي عرب، شاعران پارسي‌گوي و اردو زبان و ترك زبان نيز سهم بسزايي در نظم محتواي غدير و حفظ و نشر آن در غالب شعر داشته‌اند.

لازم به تذكر است كه عده‌اي از شعرا داستان غدير را بصورت مفصل يا مختصر در قالب شعر آوده‌اند كه اول آنان حسان است. برخي ديگر فقط مقطع حساس آن را كه «من كنت مولاه فعلي مولاه» است به شعر كشيده و پرورش داده‌اند. گروهي نيز با قالب ريزي ادبي غدير، مباني اعتقادي آن را بيان كرده‌اند و تا آنجا كه توانسته‌اند شكوفايي

[صفحه 167]

روحي آن را در زندگي معنوي يك شيعه جلوه‌گر ساخته‌اند تا با خواندن آنها حلاوت و خنكاي ولايت در سراسر وجود انسان نمودار شود.