کتابخانه بالقرآن

بانک غدیر صفحه 4533

صفحه 4533

آنچه گفتيم سخنان و نسبتهاي نادرست و بي ماخذ اوست در حق شيعه، در كتاب «السنة و الشيعه». [98] از اينجا مي‌توان حدس زد كه آنچه از اينگونه مطالب در تفسير «المنار» نيز آمده است، كار رشيد رضاست نه شيخ محمد عبده. بنابراين رشيد رضا، بيشتر، در شمار يك داعي قوميت عربي جاي دارد تا يك مصلح اسلامي.

خوب، تا اينجا، در اين بحث و گفتگو كه به عنوان «موضوع دوم» مطرح كردم، پيدا گشت كه لزوم حتمي و جدي بيدار بودن در برابر تفرقه افكني دشمن، اكنون وظيفه‌اي است قطعي و اسلامي و اجتماعي، زيرا كه وضع حساس فعلي ملل اسلام، از هر روز ديگر بيشتر نيازمند تفاهم و همبستگي و وحدت و يكپارچگي است، كه بايد با دقتي چونان دقت عمل به تكليف، به فرياد «قرآن كريم» گراييد:

و اعتصموا بحبل اللّه جميعاً و لا تفرقوا

- در ريسمان خداي چنگ در زنيد، همه، و مپرا كنيد!

و به سخن پيامبر اكرم گوش فرا داد:

و هم يد علي من سواهم

- مسلمانان در برابر بيگانگان، همه چون يك دست‌اند.

موضوع 03

جالب توجه (و مايه تاسف) است كه بر شيعه طعن زدهاند كه قائل به «عصمت» است، يعني بيگناه بودن و بري از اشتباه بودن چهاردهتن، به تاييد و خواست الهي آنگاه خود هر عربي را كه نام صحابي بر خويش نهاده است، به نوعي، معصوم مي‌دانند و بري از اشتباه و هوي و هوس و تمايلات نفسي، و هر كاري‌را كه كرده است درست تلقي مي‌كنند، نهايت نام را عوض كرده‌اند، به جاي «عصمت» گفته‌اند «عدالت».@ مسئله اي است سياسي كه بعدها پيدا شد. و از اين راه خواستند تا هر عملي كه آنان كردهاند درست تلقي شود، و هر چه كه بر رهبران راستين شعار قرآن (ائمه آل محمد) رفته است، نه تنها كفر و ارتداد به حساب نيايد، بلكه توجيهي داشته باشد. و در مورد احكامي از قرآن كه نقض كرده اند و سنتهايي را كه به ضدش تبديل نموده اند و اجتهاداتي كه در برابر نص كرده اند [99] و قهراً مقداري از حقايق تعليمي و تربيتي اسلام در اين ميان پايمال شده است، مورد مواخذه نسل‌هاي بعدي اسلام قرار نگيرند.

پس در حقيقت آنچه درست است و شعاري است صحيح، «عدول صحابه» است (يعني: عادلان و پرهيزگاران صحابه)، نه «صحابه عدول» (يعني: صحابه دربست عادل و پرهيزگار!). [100] يعني اينكه در ميان صحابه، هم مومن ترين و فداكارترين كسان وجود داشتند كه در نتيجه عمل به اسلام بدان اوج راستين رسيدند، و هم كساني بودند كه هنوز بقاياي خوي و خصلت پيشين را از دست نداده بودند و با وجود اولي خويش زندگي مي‌كردند و زواياي روحشان از رسوبات و تهنشين‌هاي عادات جاهليت تهي نشده بود.