کتابخانه بالقرآن

بانک غدیر صفحه 4930

صفحه 4930

البته در محيطي كه جز ايجاد مانع و از بين بردن امكانات و تفتيش عقايد شيعه و نابود ساختن آثار آنان ، موضوعي مطرح نبوده است ، توجه به اين مسئله كمال اهميت را دارد كه چطور تمدني با اين وسعت فرهنگي و علمي به وجود آمده است ؟ يقين است كه حق سرانجام پيروز مي شود؛ ولي آيا مي توان مجاهدات شبانروزي پيشينيان را در رشد چنين تمدني ناديده گرفت ؟ آيا مي توان مبارزات خستگي ناپذير دانشمندان و نويسندگان شيعه را در راه اعتلاي مكتب جعفري به حساب نياورد؟ اگر مردان الاهي را استثنا كنيم ، شايد بتوان به تاءثير متقابل محيط و شخصيت در حوادث بزرگ قائل شد؛ اما در مورد مردان خدا فقط نيروي معنوي و نشاط روحاني و احساسات عميق ديني و عشق پر شور به نجات بخشي و تربيت مردم ، مددكارشان بوده است و بس .

باري ، اين همه كار و كوشش و اثر و خدمت ، و به وجود آوردن فرهنگي چنين پهناور و غني ، در خلال تاريخي كه پر از حوادث دشوار بوده است ، در نتيجه پيدايش نوابغ و آزادگاني بوده كه در سايه روشنهاي قرون گذشته ، چون ستارگاني فروزان طلوع كردند و محيط تشيع را از حيث دانشمندان پر حاصل و پيشروان وارسته بي نياز ساختند. با نگرش به طرز كار و برنامه هاي مثبت اين مردان بزرگ مي يابيم كه در ميان خدمات اجتماعي و فعاليتهاي مقدسي كه به افتخار دين و انسانيت انجام داده اند، موضوعي را كه با روشي استدلالي و كم نظير پي گيري كرده اند، كه خود موجب نهضتهاي علمي و گرايش توده هاي عظيم به تشيع گشته است ، اثبات درستي و برتري مباني علمي و تربيتي شيعه ، و نشان دادن توجه فوق العاده اي است كه در مكتب ائمه طاهرين (ع ) نسبت به انسان و حقوق انسان وجود داشته است .

بر دانشمندان پوشيده نيست كه نويسندگان اين رساله به دليل پايبندي به اختصار، نمي توانند اين مباحث را به شرح ياد كنند. زيرا اين خود به نوشتن دائرة المعارفي نيازمند است كه در آن ، آراء مذاهب مختلف درباره يكايك مسائل علوم و اعتقادات بررسي شود و مفاخر علمي و تاريخي شيعه ارزيابي گردد؛ تا برتري آنان در علوم و فضايل نمودار شود. ولي تنها مطالعه و بررسي يك سلسله تاءليفات ، كه به دست دانشمندان شيعي پيرامون امامت (46) و تحليل مباني مذهبي و فلسفه حوادث تاريخ اسلام نگارش يافته است و امروز در رديف بهترين كارهاي علمي اسلامي قرار دارد، كافي است كه اين بحث را روشن و ثابت كند.

آري ، دانشمندان شيعه به وظيفه الاهي خود قيام كردند و اين مشعل افروخته را فرا راه ملل و اقوام قرار دادند و با خامه هاي مقدسي - كه ارزشش از خون شهيدان راه حق افزون بود - به حيات علم و دين و تمدن مذهب جعفري خدمتهايي گرانبها نمودند. خواب نوشين شب و راحت روز را بر خود حرام كردند، تا حقايق را با شيره جان خود آميخته در معرض افكار ملتها در آوردند و ده ها اثر ارزنده در موضوع اساسي امامت همانند كتابهاي :

الارشاد - تاءليف : شيخ بزرگوار محمد بن نعمان مفيد،

الشافي - تاءليف : شريف موسوي علم الهدي سيد مرتضي ،

تجريد الاعتقاد (مبحث پنجم ) - تاءليف : فيلسوف بزرگ خواجه نصيرالدين طوسي ،

منهاج الكرامة - تاءليف : جمال الدين علامه حلي ،

احقاق الحق - تاءليف : دانشمند شهيد قاضي نورالله حسين شوشتري ،

النقض (47) - تاءليف : نصيرالدين عبدالجليل قزويني رازي ،