کتابخانه بالقرآن

بانک غدیر صفحه 4956

صفحه 4956

بجز علي عليه السلام و خاندانش ، ساير شخصيتهاي برجسته اسلام نيز به داستان غدير استدلال كرده اند. و در فرصتهاي مناسب ، افكار را به اين واقعه و اهميتي كه از نظر ديني و اجتماعي دارد توجه داده اند. دانشمندان اهل تسنن ، آن احتجاجات را نقل كرده اند. علامه اميني ، نيز در نخستين جلد (الغدير)، فصلي در 54 صفحه به اين عنوان اختصاص داده است .

باز امواج نشاطانگيز غدير را مي بينيم كه در چهره سرودن مناقب و نشر فضايل جلوه گر مي شد؛ و دلها را روشن كرده به روان مردم سروري روحاني مي بخشيد؛ و بر تاليفات و ادبيات اسلامي ، موادي ارزنده مي افزود؛ تا جايي كه سرودن اشعاري كه از مكارم عاليه سرچشمه گرفته بود، به ادبيات و شعر، حياتي پر طراوت و نشاطبخش داد.

كاروان ادب ، داستان غدير و ساير مناقب علي (ع ) را بر دوش خود، و در امتداد مواج زمان حمل مي كرد، و زبان شعر ترجمان صفات ملكوتي علي بود. ادبيات و شعر، با اثر نافذي كه دارد به سوي اين هدف مقدس پيش مي رفت ، و مشعل فروزان علي شناسي را فرا راه عواطف حساس و ذوقهاي سليم اجتماعات قرار مي داد و دل و جان شنوندگان را تسخير مي كرد. از اين رو شعراي مناقب سرا كه خوش قريحه ترين شاعران اسلامي بودند، با پخش فضايل علي و اولاد علي ، در كالبد اجتماع روحي تازه مي دميدند و محبتي پاك و پرشور به وجود مي آوردند و در تحكيم مباني دين خدا به پيروزيهايي بزرگ دست مي يافتند.

اين اشعار، آن سان كه در معابر و محافل خوانده مي شد و تا زواياي شهرها گوش به گوش مي رسيد، براي تجسيم فضيلتها و تشويق اجتماع به كسب افتخارات ، وسيله اي بس مؤ ثر بود.

اگر دانشمنداني چون مرحوم (فروغي ) جوش مي زنند كه جوانان اين آب و خاك بايد (شاهنامه ) بخوانند تا نجابت ايراني بودن و حس مليت و رادمردي و مكارم نژادي در آنان زنده شود، و حق هم دارند، پس نشر و گسترش فضايل و عظمتهاي علي و آل علي (ع ) چه اثري در افكار خواهد گذارد و چه بزرگي و علو و پايداري به روح انسان خواهد بخشيد!

باري مواد اصلي اين برنامه مقدس از احاديث نبوي اقتباس شده بود. چون پيامبر در مواردي كه تعداد آن ها از حوصله شمارش بيرون است ، مناقب علي را تذكار مي داد. از اين رو شاعران از عصر خود پيامبر(ص ) و در حضور او به سرودن مناقب و فضايل علي (ع )، مخصوصا داستان غدير، مبادرت كردند و به گفته شاعر قصايد خود را عبيرآميز ساختند). شرح حال شعراي غدير و مطالب وابسته به آن ، به كلي از حوصله اين رساله بيرون است . ادبا و دانشمندان بايد به صفحات روح نواز كتاب (الغدير) روآورند و (غديريات ) شعراي فرق و طوايف مختلف را بنگرند، تا بيابند كه شاعران و سرايندگان چگونه به پيشگاه اميرالمؤ منين علي (ع ) اظهار اخلاص و ارادت كرده اند؛ و حديث غدير را بر دوش وزن و قافيه و لطايف ذوقي و ريزه كاريهاي فني حمل كرده بر سر ميدان جامعه و ادب آورده اند.

آنگاه از خلال آن چكامه ها، نغمه هاي دلربايي ، كه چون زمزمه مرغان چمن شور و نوا به پا كرده است ، بشنوند. و گاهي نيز به ناله مرغ شباهنگي گوش فرادهند؛ آنجا كه شاعري ضمن مديحه سرايي ، به تظلم گراييده ، و با سوز و گداز از ستم و تطاول روزگار شكايت كرده ، و پرده اي از مصائب خاندان رسالت را نشان داده است .

باز طغيان امواج غدير را در كانون عواطف و سينه هاي پرخروش دوستان علي مي بينيم ؛ آن آزادمرداني كه تا جان شيرين خود را بي باكانه نيفشاندند از پاي ننشستند. و علي را چنان شناختند كه در راه ياري او جان باختند، و مهر او در دلشان با شير اندرون شد و با جان بدر رفت .

اصولا مسلمانان غيور صدر اسلام به پيشگاه مقدس علي (ع ) ارادتي بسزا مي ورزيدند؛ و در دفاع از حقوق او روشي پيگير و استوار داشتند. چه او را جامع همه فضائل عالي انساني يافته بودند؛ و غيورترين مدافع و سرسخت ترين مجاهد راه دين و حق و عدالتش مي دانستند. و از اينجا بدين نكته مهم ، درست پي مي بريم كه چرا دوستي علي (ع ) مقياس سنجش ايمان است ، كه هر كس علي را دوست بدارد مؤ من ، وگرنه منافق و بي حقيقت است . (106)

کتابخانه بالقرآن

بانک غدیر صفحه 4956

توضيح